• Katastrofa mitotyczna - defekty w punktach kontrolnych cyklu komórkowego (uszkodzenie DNA powstają komórki aneuploidalne
Martwica ■ nekroza
- proces pasywny, niezależny od ATP
- proces regulowany i enzymatyczny
- przypadkowa I bierna śmierć komórki, przypadkowe cięcie DNA
- przypadkowa destrukcja komórki wywołana poważnymi uszkodzeniami
- niekorzystne działanie czynników zewnętrznych
- wywołana przez uszkadzające czynniki biologiczne, fizyczne i chemiczne (duże dawki)
- uwolnienie hydrolaz z lizosomów
- wywołanie odpowiedzi układu immunologicznego - rozwiniecie stanu zapalnego
• zaburzenia homeostazy grupy komórek, utrata selektywnej przepuszczalności błony oraz napływ wody i jonów (Na i Ca)
- pęcznienie komórki - cytopłazmy i organem
• utrata zdolności do zachowania równowagi wodno - elektrolitowej
Programowana śmierć komórki (PCD) - proces, który indukuje śmierć pojedynczej komórki podczas rozwoju organizmu w ściśle określonym czasie i miejscu.
Apoptosf*
- komórki łatwe do zastąpienia są podatne na apoptoce
• morfologiczny opis śmierci komórki
- powstają ciałka apoptyczne!
• oblcurczanie cytopłazmy i organelli
- kondensacja i fragmentacja chromatyny
- specyficzne ciecie DNA - . . . .
- zależna od ATP |farjx*^oa/vve, jyfcfta kenr.
- warunki fizjologiczne (utrzymanie homeostazy) i patologiczne
• jest wynikiem ekspresji odpowiednich genów
- w wyniku apoptozy dochodzi do rozpadu komórki
• nie powoduje stanu zapalnego
czynniki indukujące apoptozę:
• Fizyczne - promieniowanie UV, X, szok termiczny
• Biologiczne - hormony (glikokortykoidy,płciowe), cykliny, FAS
• Chemiczne - wolne rodniki, leki (antybiotyki, aspiryna), inhibitory enzymów,tajACiócki -
‘ affiohol T
czynniki hamujące apoptozę
Szlaki sygnałowe apoptozę:
1. szlak prokaspaza 8,10
2. szlak prokaspaza 9
3. szlak prokaspaza 3,7 - przez O...żyra
Kaspazy:
• 2 podjednoatki połączone fragmentem łącznikowym ♦ cześć utrzymująca je w formie nieaktywnej
• proteinazy cysternowe specyficznie przecinające wiązania peptydowe od strony km buksylowinej reszty kwasu asparaginowego
• odcinki DED albo CARD
• w iywąj komórce są nieaktywne
• inicjujące 8, 10?
• wykonawcze 3,6, 7,9?
Kaspazy:
• syntetyzowane jako zymogen
25