2

Wniosek lub żądanie wszczęcia egzekucji z urzędu powinny wskazywać świadczenia podlegające spełnieniu oraz sposób egzekucji. Do wniosku lub żądania należy dołączyć tytuł wykonawczy.

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego

Wszczęcie właściwego postępowania egzekucyjnego co do zasady następuje na wniosek wierzyciela, w którego imieniu może działać pełnomocnik. Kierowany do właściwego organu egzekucyjnego wniosek o wszczęcie postępowania na rzecz konkretnego wierzyciela może złożyć także prokurator lub organizacja społeczna, która wszczęła lub brała udział w postępowaniu w sprawach ściśle dla niej zastrzeżonych. Wszczęcie egzekucji może również nastąpić z urzędu w sprawach, w których istnieje możność ich wszczęcia z urzędu (np. w sprawach o alimenty, rodzinnych i opiekuńczych) i następuje ono na żądanie sądu I instancji rozpoznającego sprawę, skierowane do właściwego organu egzekucyjnego. Egzekucja może być również wszczęta na żądanie uprawnionego organu, którym jest administracyjny organ egzekucyjny żądający wszczęcia egzekucji z nieruchomości, sąd lub prokurator w sprawach dotyczących egzekucji grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania przysługujących Skarbowi Państwa. Z urzędu może również wszcząć egzekucję komornik egzekwujący wierzytelność pieniężną dotyczącą świadczeń okresowych (alimentów i rent) w sytuacji, gdy dłużnik, który uiścił wszystkie świadczenia wymagalne, złoży do depozytu sądowego sumę równającą się sumie świadczeń okresowych za 6 miesięcy z równoczesnym umocowaniem komornika do podejmowania tej sumy, a następnie popadnie w zwłokę z uiszczeniem świadczeń wymagalnych; wówczas komornik korzysta z tego umocowania i z urzędu wszczyna egzekucję.

Nie jest uprawniony do złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji interwenient uboczny, który nie jest stroną postępowania egzekucyjnego. Dysponentem tytułu wykonawczego przy istnieniu interwenienta ubocznego po stronie powoda jest jedynie wierzyciel.

Wniosek lub żądanie wszczęcia egzekucji z urzędu powinny wskazywać świadczenia podlegające spełnieniu oraz sposób egzekucji, a do wniosku lub żądania należy dołączyć tytuł wykonawczy. Wierzytelność pieniężna powinna być dokładnie określona liczbowo co do należności głównej i ewentualnie ubocznej (odsetki - wysokość i data, od której należy je liczyć) i wynikać z tytułu wykonawczego, z tym że wierzyciel może egzekwować świadczenie jedynie w określonej przez siebie części.

Wskazanie sposobu egzekucji sprowadza się do podania prawa majątkowego, z którego ma być prowadzona egzekucja (z ruchomości, wynagrodzenia za pracę, rachunku bankowego, innych wierzytelności lub praw majątkowych, nieruchomości) lub przy egzekucji świadczeń niepieniężnych dokładnie określać świadczenie dłużnika. Składniki majątku dłużnika, z których ma być prowadzona egzekucja, powinny być jak najdokładniej oznaczone. Przy nieruchomości powinien być podany numer księgi wieczystej, jeżeli nieruchomość ma założoną księgę wieczystą lub wskazany sąd, w którym się ona znajduje. Gdy wierzyciel albo sąd

zarządzający z urzędu przeprowadzenie egzekucji lub uprawniony organ żądający przeprowadzenia egzekucji nie może wskazać przedmiotów służących do zaspokojenia wierzytelności - komornik wzywa dłużnika do złożenia wyjaśnień, nie może jednak domagać się od dłużnika wyjawienia w tym trybie całego majątku. Żądać może od dłużnika wyjaśnień tylko co do przedmiotów służących do zaspokojenia wierzytelności. W zakresie wskazanego sposobu egzekucji za nieuzasadnioną odmowę udzielenia wyjaśnień lub świadome podanie fałszywych informacji dłużnikowi grozi grzywna. Nie jest także wyłączona z tego tytułu jego odpowiedzialność odszkodowawcza względem wierzycieli.

W jednym wniosku wierzyciel może wskazać kilka sposobów egzekucji przeciwko temu samemu dłużnikowi, jeśli dla wskazanych sposobów właściwy jest ten sam organ egzekucyjny i są one dozwolone dla egzekucji poszczególnych świadczeń. Tym bardziej więc kolejne sposoby egzekucji wskazywać może w toku postępowania egzekucyjnego. W ramach tego samego sposobu może wskazać także różne elementy majątku dłużnika (np. kilka nieruchomości, dwa wynagrodzenia za pracę, trzy wierzytelności). Spośród kilku wskazanych sposobów egzekucji wierzyciel powinien zastosować sposób najmniej uciążliwy dla dłużnika. Wskazanie kilku sposobów egzekucji nie może bowiem stanowić szykany dłużnika i sprzyjać nadużywaniu praw przysługujących wierzycielowi. Prowadzenie egzekucji wbrew tej zasadzie może skutkować odpowiedzialność odszkodowawczą wierzyciela. W przypadku wykazania, że egzekucja z jednej części majątku dłużnika wystarcza na całkowite zaspokojenie wierzyciela, dłużnik może żądać zawieszenia egzekucji z pozostałej części majątku.

W postępowaniu egzekucyjnym obowiązuje zakaz łączenia wniosków kierowanych do sądu z kierowanymi do komornika, jak również wniosków kierowanych do różnych sądów. Powyższe sprzyja szybszemu przeprowadzeniu egzekucji. W razie niedopuszczalnego połączenia wniosków sąd lub komornik rozpoznaje wniosek w zakresie swej właściwości, a w pozostałej części przekazuje go właściwemu organowi egzekucyjnemu pod warunkiem przedstawienia przez wierzyciela w wyznaczonym terminie odpisu wniosku. Przy braku odpisu wniosku w pozostałej nieuwzględnionej części podlega on zwrotowi.

Organ egzekucyjny wiąże treść wniosku o wszczęcie egzekucji. Oznacza to obowiązek prowadzenia egzekucji w rozmiarze określonym we wniosku i w odniesieniu do wskazanych składników majątkowych. Wniosek niepełny i nie uzupełniony we wskazanym terminie podlega zwrotowi i uważany jest za nieistniejący, nie wywołujący żadnych skutków prawnych. W szcze-

PRZEGLĄD UBEZPIECZENIOWY DLA CIEBIE, CZERWIEC 2002