|§ .procedurę" podwyższenia lub obniżenia kapitału Bez yą
imlany wysokości są nieskuteczne. Natomiast przy spełnieniu ajfe-wwrYcb
pttcslanck I formalności, podwyższenie łub obniżenie zakładowe'
|,ojpitl dopuszczalne (por. niżej pkt 111, 4 i 5).
l\> drugie ~ stałość kapitału rozumiana też bywa pka postulat jego konieczność trwałości i realności. Przejawia się to koniecznością utrzymywana przez stałego spółkę aktywów majątkowych na takim poziomie, który umeżtraru jpakry- pokrycia
de' wartości kapitału. Chodzi o to, aby stanowił on nie tylko pozycję czysto kapitału bilingową po stronie pasywów, lecz aby był realnie ucieleśniony w określonych przedmiotach majątkowych, znajdujących się w majątku spółki. Ten właśnie aspekt zasady stałości kapitału zakładowego jest najważniejszy.
Zapobieżeniu sytuacji, w której spółka pozbawiona byłaby aktywów pokrywających kapitał zakładowy, służą rozmaite środki przewidziane zarówno w obowiązujących przepisach, jak i w umowach spółek
Ważny środek ochrony przed brakiem pokrycia kapitału przewidują zasady zasady rachunkowości i sporządzania bilansu. Wynika z nich konieczność rachunkowości umieszczenia kwoty kapitału zakładowego po stronie pasywów, które muszą być zrównoważone aktywami bilansowymi21. Kodeks spółek handlowych nie przewiduje bezpośredniej sankcji w przypadku braku pokryda kapitału zakładowego spółki z o.o. W szczególności taki stan rzeczy nie stanowi ustawowej przyczyny jej rozwiązania. Oczywiście w umowie spółki można sytuację taką wskazać jako powód rozwiązania.
Artykuł 233 k.s.h. nakazuje zarządowi niezwłoczne zwołanie zgroma- uchwała dzenia wspólników w przypadku, gdy strata spółki przewyższa sumę ka- w przypadku pitałów zapasowego, rezerwowego i połowy kapitału zakładowego. Celem niedoboru takiego nadzwyczajnego zgromadzenia jest podjęcie uchwały co do dalszego istnienia spółki. Kodeks nie zawiera jednak bezwzględnego nakazu uchwalenia rozwiązania. Możliwość ta może jednak zostać przez zgromadzenie rozważona. Wspólnicy mogą podjąć zarówno uchwałę o rozwiązaniu spółki, jak i wskazać inne metody usunięcia trudności. Do tych ostatnich należy na przykład udzielenie przez nich pożyczek spółce, zalecenie zaciągnięcia kredytu czy decyzja o obniżeniu kapitału zakładowego (przy zachowaniu wymaganych formalności). Omawiany tu ustawowy nakaz zwołania zgromadzenia w krytycznej dla spółki sytuacji finansowej ma na celu skłonienie wspólników do podjęcia skutecznych środków zaradczych lub do zadecydowania o rozwiązaniu spółki. Naruszenie obowiązku zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia nie powoduje jakichkolwiek sankcji dla samej spółki. Może jednak stanowić podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej członków zarządu, którzy nie wypełnili ustawowego nakazu zwołania zgromadzenia. Zaniechanie takie może bowiem uniemożliwić podjęcie odpowiednio wcześnie środków zaradczych i spowodować powstanie szkód. Podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej członków zarządu może stanowić w takiej sytuacji art. 293 k.s.h.24.
23 Szczegółowy „kształt" bilansu wskazuje załącznik nr 1 do ustawy z dnia 29 września 1994 ł o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
* A. Szumański (w:) S. Soltysińskj, Ą.Szumański, J. Szwaja, Kodeks..., op. cit., s. 531; A. Kidyba, Spółka..., op.dt„t.593.
289