248
v-r t
nor tsu »*■ m s
cd ubeł 15 2
Substancja |
Sposób działania |
Własności |
Fenol |
efekt cytotoksyczny, cSenaturaca biatoc, irruert i i łuszczenie komórek |
rozpuszczalny w alkoholu i c:erzc. ma wymaga neutrafizacj. kanio , nefro-1 hapacceoksytzny. powoduje głębokie zkiszczwo. ma dr olanie drażniące |
Wskazania i przeciwwskazania do zluszczania chemicznego
Wybór metody pcclingu zależ)' przede wszystkim od rodzaju i rozległości zmian skórnych (tabela 15.3} Ważne są również oczekiwania pacjenta (jak chce wyglądać tuz po zabiegu, czy będzie stosował zalecenia lekarskie. jak znosi tego rodzaju zabiegi), ewentualne przeciwwskazania do wykonania zlusze/ania (tabela 15.4} i właściwe przygotowanie skóry.
Powikłania
Powikłania po peclingaeh powierzchownych są bardzo rzadkie, częściej zdarzają się po śrcdniogięhokich i głębokich zluszczaniach, choć tolerancja zabiegu i przebiegu procesu gojenia zależy od indywidualnych właściwości skór)' pacjenta. Najczęściej spotykanymi powikłaniami są przetrwały rumień, przebarwienia pozapalne i aktywacja opryszczki, rzadziej blizny lub prosaki (tabela 15.5) Należy pamiętać o słabszym gojeniu |*> zabiegu u palaczy tytoniu i u osób w starszym wieku.
Tabela 15.3. Wskazana do zluszczaria chemicznego
Rodzaj ziuszczania |
Wskazania khniezne |
Zhzczczarke powierzchowne i bardzo powierzchowne |
powierzchowne zmarszczki. powierzchowne przebarwieni), plamy soaewtcowacc. trądzik zwykły (wykwity mezapain* l zmiany pco^drikowe). hpierkeratoza raurcyjna (potłoneczna) |
ZluttCHnle fiednogłęboke |
zmarszczki przebarwiana, plamy soczeweowatc. płyto* Many porredtikowe obiłwy totostarzona |
Zlutzaanie gfefeokśe |
głębokie zmarszczki Wlzny poo-ądzfcowe |
Tabela 15.4. Przeciwwskazana do ztuszczcn chcmcznych
Bezwzględne |
Aktywna infekcja wirusowa (opryszaka. brodawki) Aktywne rfekcje Bakie-yjro Aktywne choroby zapalne skóry (AZS. wyprysk, łuszczyca, budzik ropowtezy) Świeże blizny leczene świadem Leczeń* izotrecynomą Ot rurgia twarzy Krtocbrurpa w ci»gu ostatnich 6 rnesęcy (zabogl tredniogłębokie > głębokie! Alergia ra substar>q« zkitzczające |
Względna |
Ciya Sktonno« do powstawano kelodów (zabogi iredniogtębofce i głębokie) fototyp IV-VI wg Fiszpatrida Nałogowe opalane Używanie preparatów z pochodnymi kwasu wtamoy A |
2 4‘»
Tabela I S.5. Pov.*l»ma złusiczam chemicznego
Za fctncria tarwnfcowa Pnwwtfy rumień Ob Jwi*d Infekcie wruwwe. tuktory/‘>«
BUnowMcnto
Zabcncru petetkowarm ikó>y Ipnr^/rffcwego rysunku! PfOłak.
Tr^dak
Kontaktowe apalerie skory NxVra2kwotf na Wv.uk) i zimno
Uus g/rko/ow)
Kwas glikolowy jest najpopularniejszyiu al-fa-bydroksykwasem (AHA) stosowanym w dermatologii i kosmetologii. Dużą popularność zawdzięcza szerokiemu zastosowaniu (zmarszczki, trądzik, przebarwienia, bh zny. zaburzenia rogowacenia i inne) i bardzo krótkiemu okresowi gojenia po zabiegu oraz małemu ryzyku powikłań. Przy niskim pl I wykazuje działanie keratorcgułującc, pobudza złuszczanic i odnowę komórkową. Przy wyższym pl I wykazuje działanie wyłącznie nawilżające.
Kwas glikolowy (nawet w największych stężeniach) wywołuje jedynie powierzchowny poeling. jost to zabieg bezpieczny, ryzyko powikłań i działań niepożądanych jest niewielkie.
15.3.1
Feeling bardzo powierzchowny i powierzchowny wykonywany Jest najczęściej przy użyciu kwasu glikolowego (20-70%). salicylowego (10-30%), migdałowego (20-50%). pirogronowego (40-50%). płynu lessnera (mieszaniny kwasu mlekowego 14%, salicylowego 14% i rczorcynolu 14%) lub kwasu trkhlnroociowego (15-30%). GlębokoSć /.his/c/ania kwasem glikolowym, migdałowym i pirogronowym jest uzależniona od stężenia kw:isu, pl I roztworu i czasu aplika i ji na skóięoraz typu skóry, a kwasem salicylowym, płynem lessnera i kwasem trichloro-iK iuwym - od stężenia i ilości nałożonego preparatu. Największą zdolność penetracji skóry i wynikające z niej właściwości głębszego ziuszczania oraz działania drażniącego mają wolny kwas glikolowy i trichloroocto-wy. Techniki wykonania oraz postępowanie przed zabiegiem i po nim zostały przedstawione w tabeli 15.6.
Nic powoduje koagulacji białek i nic ulega samoistnie neutralizacji, dlatego wymaga neutralizacji słabym roztworom buforującym (np. dwuwęglanem sodu). W czasie zabiegu i tuż po nim pojawia się przemijający rumień i uczucie pieczenia. Delikatne ziuszczanic trwa zwykle 2-3 dni. lednak przy wysokich stężeniach i niskim pil istnieje ryzyko działań niepożądanych: stanu zapalnego, podrażnienia. strupów, przemijających zaburzeń pigmentacji. a nawet blizn.
Hcclingi glikolowe mogą być wykonywane przez cały rok (w okresie letnim wskazana jest fotoprotekcja). w przypadku wszystkich typów skóry (i:it/|utr»ck ł—VI) oraz u osób ze skórą naczyniową, wrażliwą i suchą (w małych stężeniach i delikatnych formulach).
jak wszystkie ziuszczania powierzchowne. stosowanie kwasu glikolowego wymaga kilku powtórzeń w celu zaobserwowania korzystnego wpływu na skórę (średnio 6 zabiegów; zaczynamy do słabszych zluszczcń. stopniowe) zwiększając ich moc), a minimalny odstęp między zabiegami powinien wynosić 10-14 dni