248 torcsn
cd ubek 15 2
Substancja 1 |
Sposób działania |
Własności |
Fenol |
elekt cytotoksyczny. denaturaca Buto*, śmierć i złoszczenie komórek |
roipujicalfty w alkoholi i eterze, rue wymiga neuttałizacj. karAo-, nefro-1 hapxczoks>czny. powoduje głębokie zkuzczano. ma dr ulanie drażniące |
Wskazania i przeciwwskazania do /lus/c/ania chemicznego
Wybór metody pcclingu zależy przede wszystkim od rodzaju i rozległości zmian skórnych (tabela 15.3) Ważne są również oczekiwania pacjenta (jak chce wyglądać tuz |K> zabiegu, czy będzie stosował zalecenia lekarskie. jak znosi tego rodzaju zabiegi), ewentualne przeciwwskazania do wykonania zluszczania (talsela 15.4) i właściwe przygotowanie skóry.
Powikłania
Powikłania po pcclingaeh powierzchownych są bardzo rzadkie, częściej zdarzają się po śrcdnioglębokich i głębokich zluszczaniach, choć tolerancja zabiegu i przebiegu procesu gojenia zależy od indywidualnych właściwości skóry pacjenta. Najczęściej spotykanymi powikłaniami są przetrwały rumień, przebarwienia pozapalnc i aktywacja opryszczki, rzadziej blizny lub prosaki (tabela 15.5) Należy pamiętać o słabszym gojeniu po zabiegu u palaczy tytoniu i u osób w starszym wieku.
Tabela 15.3. Wskazana do zluszczaria chemicznego
Rodzaj zluszczania |
Wskazania kknkzne |
Zhaczczane powierzchowne i bardzo |xrwterzehowne |
powierzchowne zmarszczki. powierzchowne przebirwicna. plamy soczewtcowace. trądzik zwykły {wykwity nezapahe l zmiany potrądrikowel. hpcrkeracoza retencyjni (posloneetna) |
ZluMCzanłe iiednogłębokc |
zmarszczki przebarwiana, plamy soczewcowatc. płyt en- Many potradókowie objawy fotOKarzenia |
Ziszczanie /febokte |
głęboka zmarszczki MIzny potrądzfcowe |
Tabela 15.4. Przeciwwskazana do ztuszczcn chemicznych
Bezwzględne |
Aktywna Infekcja wirusowa (opryszaka. brodawki; Aktywne r Sekcje Sakte-yjro Aktywne choroby zapalne skóry (AZS. wyprysk, łuszczyca, trądzik ropowkzy) Swiazc blizny leczene światłem Leczenie tzotrecynouią Ot ru-gia twarzy KrtocWurgłl W CUgu ostatnich 6 miesięcy (zabWg) iredniogłębokic i głębokie! Alorja ra substanąc zkitzczające |
Względne |
C~i^?.i SktonnotC do powstawano keładów (ratoogi tredoiógtębofce i głębokie) fototyp łV-VI wg Fitzpatricka NMogowe opalane Cłzywznc preparatów z pochodnymi kwasu w tam wy A |
Zaburzenia baranków*
Prm-w**/ rumień Vib swi*d Infekcie wnaowe baktory/'^
BHmowactrtie
Zaburzenia pcJcłkowanu ikó-y Iprarndkwego ryjunku>
PfOOk.
Tr^dak
Kontaktowe zapalenie ikony MaowazlwoiC na twatlo i zimno
Kwas glikolowy jest najpopularniejszym al-fa-hydroksykwasem (AHA) stosowanym w dermatologii i kosmetokigii. Dużą popularność zawdzięcza szerokiemu zastosowaniu (zmarszczki, trądzik, przebarwienia, bli z.ny, zaburzenia rogowacenia i inne) i bardzo krótkiemu okresowi gojenia |*> zabiegu oraz małemu ryzyku powikłań. Przy niskim pl I wykazuje działanie keratorcgułującc. pobu-dza złuszczanic i odnowę komórkową. Przy wyższym pł I wykazuje działanie wyłącznie nawilżające.
Kwas glikolowy (nawet w największych stężeniach) wywołuje |edynie powierzchowny pceling, jest to zabieg bezpieczny, ryzyko po-wiktań i dzatan niepożądanych )est niewielkie.
15.3.1
Pceling bardzo powierzchowny i powierzchowny wykonywany jest najczęściej przy użyciu kwasu glikokiwego <20-70%), salicylowego (10-30%). migdałowego (20-50%). pirogronowego (40-50%). płynu jessnera (mieszaniny kwasu mlekowego 14%, salicylowego 14% i rczorcynolu 14%) lub kwasu irk hlnrooctowcgo (15-30%). Glębokoić /lus/c/ania kwasem glikolowym, migdało-wym i pirogronowym jest uzależniona od stężenia kwasu. |>l 1 roztworu i czasu aplika i ji na skoię ora/, tyjm skóry, a kwasem salicylowym, płynem jessnera i kwasem trichloro-wt owy iii - od stężenia i ilości nałożonego preparatu. Największą zdolność penetracji skóry i wynikające z niej właściwości głębszego /Uiszczania oraz działania drażniącego mają wolny kwas glikolowy i trichloroocto-wy. Techniki wykonania oraz postępowanie przed zabiegiem i po nim zostały przedstawione w tabeli l 5.6.
Nic powoduje koagulacji białek i nic ulega samoistnie neutralizacji, dlatego wymaga neutralizacji słabym roztworem buforującym (lip, dwuwęglanem sodu). W czasie zabiegu i tuż po nim pojawia się przemijający rumień i uczucie pieczenia. Delikatne złuszczanic trwa zwykJe 2-3 dni. jednak przy wysokich stężeniach i niskim pl 1 istnieje ryzyko działań niepożądanych: stanu zapalnego, po drażnienia, strupów, przemijających zabu rżeń pigmentaeji, a nawet blizn.
Hcelingi glikolowe mogą być wykonywane przez cały rok (w okresie letnim wskazana jest fotoprotekcja), w przypadku wszystkich typów skóry (Fitzpatrick I—VI) oraz u osób ze skórą naczyniową, wrażliwą i suchą (w małych stężeniach i delikatnych formulach).
jak wszystkie złuszczania powierzchowne. stosowanie kwasu glikolowego wymaga kilku powtórzeń w celu zaobserwowania korzystnego wpływu tut skórę (średnio 6 zabiegów; zaczynamy do słabszych zluszczcń. stopniowt) zwiększając ich moc), a minimalny odstęp między zabiegami powinien wynosić 10-14 dni