Barbie

tak: „Wszystkie spojrzenia kierują się na nią, gdy wchodzi: majestatyczna postać spowita w miękki, błękitny atlas”. Dalej następuje opis lalki:

Suknia odsłaniająca ramiona, złożona z atłasowego stanu i wąskiej, długiej do ziemi spódnicy, ozdobionej przepięknie rozetkami z jedwabnej wstążki i haftowanymi kwiatami. Jej królewski płaszcz spływa do tylu, tworząc wspaniały tren podbity delikatną, żółtą taftą. Cudowna twarz i biżuteria z kryształu stanowią uzupełnienie tego wspaniałego hołdu złożonego haute couture.

A teraz oddąjmy glos dziewczynkom z Marsden Middle School, szkoły położonej w śródmieściu niewielkiego miasteczka na Środkowym Zachodzie, w której większość uczniów stanowią mali Afroamerykanie z ubogich rodzin. „Na Barbie jest milo popatrzeć - mówi Latisha. - Kiedy odłożę ją na półkę, to patrzę na nią, bo jest taka śliczna”. Według opisu Moniąue Barbie jest „piękna i smukła, i [ma] długie włosy”. Desiree mówi: „Barbie była moim idolem. Znaczy, chciałam być taka jak ona”. „Kiedy byłam młodsza - opowiada Gloria - bawiłam się Barbie. Uważałam, że jest śliczna, i chciałam być taka jak ona”. Dla tych, którzy widzą w Barbie kulturowy model do naśladowania, wypowiedzi tego rodząju nie są zaskoczeniem, podobnie jak nie są one niczym nowym dla Mattela, którego reklamy opierąją się na badaniach fokusowych prowadzonych wśród dziewczynek, a niekiedy także ich matek.

Zaskakujące jednak dla niektórych może być to, że dziewczynki w wieku gimnazjalnym czasem ujmują te wzory we własnych doświadczeniach z Barbie. Na przykład Mattie, która po stwierdzeniu: „Bawiłam się nią cały czas. Zawsze prosiłam o Barbie pod choinkę i na urodziny”, natychmiast dodaje: „Razem z moją najlepszą przyjaciółką zawsze chciałyśmy być jak Barbie. Teraz się z tego śmiejemy”. Zauważmy też, że Desiree i Gloria lokują Barbie w tej części dzieciństwa, która

jUi dla nich przeszłością i opisując jej urok, używają U przeszłego. Donna, inna uczennica z Marsden, jak psycholog dziecięcy i socjolog:

Sądzę, że Barbie staia się modelem kulturowym dla niektórych dzieci [...] Wyrastałam, bawiąc się Barbie & Co. Jestem przekonana, że odgrywa ona poważną rolę w życiu wielu dzieci. Nawet niektórzy chłopcy mają Kenów.

Donna jest świadoma zarówno istnienia Kena, nie-Ultraszonego chłopaka Barbie, jak i zbiorowego charak-postaci Barbie. Dzieci, nawet pochodzące z ubogich fudzin i posiadające niewielkie możliwości nabywcze, (.'zimami wyczuwają dynamikę własnej konsumpcji. Niekiedy o wiele lepiej, niż dorośli sądzą, zdają sobie sprawę * własnych potyczek z Ameryką wielkich korporacji, kulturą popularną i środkami masowego przekazu.

Jednak Barbie jako ikona reprezentuje tak pociągającą i ponętną wersję kobiecości, że jej atrakcyjność może czasami przyćmić te intuicje. Connie, studentka uniwersytetu stanowego Midwest, pamięta, że „kiedyś, Jak moja siostra obcięła włosy mojej ulubionej Barbie, zdegradowałyśmy ją na Kena, chyba dlatego, że nie pasowała już do doskonałego wizerunku «dziewczyny z marzeń*”. Doskonałość. Dziewczyna z marzeń. Wizerunek. Na tych kategoriach właśnie wiele dziewczynek opiera swój związek z Barbie. W tych kategoriach formułują wspomnienia, a niektóre także oceniają własną wartość lub iei brak. Oczywiście kategoriom tym nie można sprostać. Niektóre dziewczynki zachowują w tym czasie dystans wobec Barbie, inne, jak Desiree i Gloria, utożsamiają się z nią przez jakiś czas, a potem co innego skupia ich zainteresowanie. Skutki oddziaływania ikon kultury są wielorakie. Posłuchajmy Ruth, bibliotekarki zatrudnionej w bibliotece uniwersyteckiej:

31