CCF20090408000

2009-04-02

Elementy krystalografii

Dr Agnieszka Rybarczyk-Pirek

Katedra Krystalografii i Krystalochemii UŁ Konsultacje: pokój 20A IFilS wtorek 12-13; środa 10-11

1. A. Rybarczyk-Pirek    1

Treści kształcenia wg ustawowych standardów:

stan krystaliczny; elementy kry stalografii geometrycznej Zaliczenie przedmiotu Przedmiot zaliczany na ocenę > sprawdzian pisemny po ostatnim wykładzie

Literatura podstawowa do przedmiotu:

>Podstawy Krystalografii - Z. Trzaska Durski, H. Trzaska Durska, OWPW, 2003

>Krystalografia - Z. Bojarski, M. Gigla, K. Stróż, M. Surowiec, PWN 2007 >Metody Krystalografii - Z. Kosturkiewicz, Wydawnictwo Naukowe UAM 2000.

> Krystalografia - M. J. Grabowski skrypt UŁ, 1985 >Krystalografia i chemia strukturalna - M. Van Meerssche, J. Feneau-Dupont, PWN Warszawa 1984

1. A.Rybarczvk-Pirek    2

Stan krystaliczny

Stany skupienia różnią się między sobą: ^■uporządkowaniem odległościami międzycząsteczkowymi ^ ruchem cząsteczek >wielkością sił międzycząsteczkowych ^■energią wewnętrzną

ciało stałe ciecz

mm.

••••

V*

Siły przyciągania między cząsteczkami są największe w ciałach stałych, mniejsze w cieczach a najmniejsze w gazach

Krystaliczne ciała stałe charakteryzują się najniższą energię wewnętrzną

1. A.Rybarczyk-Pirek

Ciała stałe

>Monokryształy - ciała stałe o prawidłowej budowie wewnętrznej oraz wykształconych zewnętrznych płaskich ścianach (wewnętrznym uporządkowaniem bliskiego i dalekiego zasięgu >KrystaIity - ciała stałe monokrystaliczne o prawidłowej budowie wewnętrznej, które nie wykształciły charakterystycznej zewnętrznej formy wielościanowej

>Polikrystality, polikrysztaly (ciała polikrystaliczne)-konglomeraty monokryształów i krystalitów

>Kwazikryształy- ciała stałe, wykazujące pozorne uporządkowanie budowy wewnętrznej (jedynie uporządkowanie dalekiego zasięgu)

>Ciała amorficzne - ciała stałe nie wykazujące prawidłowej budowy wewnętrznej, jedynie uporządkowanie bliskiego zasięgu (np. przechłodzone ciecze - szkliwa)

1. A.Rybarczyk-Pirek    4

Czym zajmuje się krystalografia?

„KpucrtaAAoę” kristallos (jęz. grecki) -„czysty przezroczysty” lód lub kryształ górski (kwarc) uważany za „bardzo zmrożony” lód

Przedmiotem badań krystalografii są budowa oraz właściwości:

>    kryształów

>    krystalitów

>    ciał polikrystalicznych

>    kwazikryształów

1. A.Rybarczyk-Pirek    5

Krystalografia jest nauką przyrodniczą historycznie związaną z mineralogią

kalcyt (CaC03)

turmalin (tz\v „ kamień elektryczny ”)

Kryształy rosnące swobodnie (gdy ściany mogą wzrastać bez przeszkód w swoim otoczeniu ) samorzutnie przybierają kształt wielościanów o regularnych kształtach (np. minerały)

I. A.Rybarczyk-Pirek    6

1