cwiczenie9

; v if    '    - ;    ...

ĆWICZENIE 9

Temat: Tłuszcze i mydła

Kwasy karboksylowe, zawierające w swej cząsteczce 4 i więcej atomów węgla nazywane są kwasami tłuszczowymi; jeżeli mają powyżej 12 atomów węgla przyjmują nazwę wyższych kwasów tłuszczowych (WKT). Nienasycone kwasy tłuszczowe (NKT) posiadają jedno lub więcej wiązań podwójnych w łańcuchu węglowym. Niektóre nienasycone kwasy tłuszczowe pełnią kluczową rolę w metabolizmie lipidów w organizmie człowieka. Nazwane zostały niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT). Kwasy tłuszczowe służą komórce i organizmowi człowieka jako skondensowane zapasy pokarmu. Najważniejsze kwasy tłuszczowe nasycone:

C3H7COOH    -    kwas masłowy

C15H31COOH    -    kwas palmitynowy

C17H35COOH    -    kwas stearynowy

Kwasy tłuszczowe nienasycone:

C17H33COOH    -    kwas oleinowy

C17H31COOH    -    kwas linolowy

Tłuszcze są estrami glicerolu i wyższych kwasów tłuszczowych. Jeżeli zawierają w' swej cząsteczce reszty nasyconych kwasów tłuszczowych są tłuszczami stałymi (np. smalec), w przypadku obecności reszty nienasyconych kwasów tłuszczowych, tłuszcz przyjmuje formę płynną (np. olej).

O

H2C - O - C -    R

I O

H-C-O-C-R

¹ °\

H2C - O - C -    R

R = reszty nasyconych kwasów tłuszczowych = tłuszcz stały R = reszty nienasyconych kwasów tłuszczowych = tłuszcz ciekły W kosmetyce tłuszcze stosowane są do wyrobu preparatów (np. maści, kremy) i przeprowadzania zabiegów kosmetycznych. Duże ilości tłuszczów używane są do produkcji mydeł w bezpośredniej reakcji zmydlania, czyli hydrolizy alkalicznej tłuszczów.