56 2. Systemy informacyjne w zarządzaniu wiedzą
e) przewidywanie nieprzewidywalnego - najważniejszym celem CPM jest przewidywanie przyszłości, a więc wnioskowanie, jak przeszłe i bieżące zdarzenia gospodarcze będą wpływały na przyszłość, jakiego ryzyka organizacja powinna się w przyszłości spodziewać, jak je minimalizować, a także jak organizacja musi się dostosowywać do zmienionego otoczenia makro- i mikroekonomicznego.60 Ciekawym przykładem praktycznego zastosowania BI jest system ODIE (On-De-mand, Information £xtractor) stworzony w firmie PriceWaterhouseCoopers. Służy on do przeglądania około tysiąca biuletynów każdej nocy tak, aby można było wydobyć z nich wiedzę o zdarzeniach biznesowych oraz zmianach z zakresu zarządzania, na podstawie danych tekstowych. System ten rozumie stylizowany język używany w artykułach z wiadomościami biznesowymi i rozpoznaje wzory syntaktyczne, co pozwala zrozumieć istotne zdarzenia w biznesie. Firma PriceWaterhouseCoopers próbuje także prowadzić monitorowanie półstrukturalne tekstu w celu gromadzenia częściowo uporządkowanej informacji tekstowej, która pomogłaby zrozumieć różne typy zdarzeń biznesowych.
Przyszłość gospodarki rozwiniętych państw to gospodarka oparta na wiedzy. Jednym z bardzo ważnych elementów zarządzania wiedzą jest ciągłe uczenie się pracowników, podnoszenie swoich kwalifikacji, umiejętności oraz zdobywanie wiedzy w celu zdobywania kluczowych umiejętności. Teienauczanie (e-Jearning) dla przedsiębiorstw funkcjonujących w gospodarce opartej na wiedzy może stać się podstawowym elementem strategii, której celem będzie zdobycie przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa. Procesy biznesowe przebiegają w gospodarce coraz szybciej. Dążenie do sprostania wyzwaniom, jakie stawia konkurowanie na rynku, zmusza przedsiębiorstwa do nieustannego dostarczania informacji swoim pracownikom, klientom i partnerom. Pomocne w tym zakresie może okazać się wdrożenie telenauczania.
Platformą dla prowadzenia szkoleń drogą elektroniczną są informacyjne systemy zarządzania LMS (Learning Management System). Tworzą one platformę umożliwiającą przygotowanie i prowadzenie nauczania elektronicznego.61 Dobre platformy LMS umożliwiają przede wszystkim hurtową dystrybucję wiedzy, poprzez umieszczenie tra-dycyjnych szkoleń, w formie elektronicznej w Internecie i udostępnianie ich z różnych poziomów'. W skład systemu zarządzania szkoleniami wchodzą trzy podstawowe elementy: kontent (treść), usługi oraz infrastruktura/narzędzia. Kontent stanowi najczęściej biblioteka gotowych kursów' elektronicznych, dostosowywanych lub tworzonych pod potrzeby klienta oraz narzędzia, służące do ich modyfikacji oraz tworzenia od podstaw. Najczęstsze usługi, dostarczane w ramach systemu, to usługi wdrożeniowe, mentorskie, nauczycielskie i eksperckie wspierane różnymi narzędziami informatycznymi. Infrastrukturę tworzy platforma sprzętowo-programowa LMS, służąca do nauczania na
M Wiśniewska, Zarządzanie F.jchtywnością Organizacji. „Computerworld” 2003, s. 22. L>. Ziclititka, i i‘'ikcjonalnośi‘ systemów LMS. „Teleinfo" ni 18,28 kwietnia 2003. s. 12.
odległość oraz monitorowania i raportowania. W ramach systemu LMS można wyróżnić szereg modułów, takich jak:
• zarządzanie szkoleniem studenta i raportowaniem
• zarządzanie źródłami wiedzy
• zarządzanie infrastrukturą dostarczania wiedzy on-line
• zarządzanie narzędziami tworzenia szkoleń
• asystowania przy nabywaniu umiejętności przez studenta
• zarządzanie rozwojem zawodowym
• zarządzanie bazami wiedzy
• personalizacja użytkowników.
Większość narzędzi telenauczania służy do obsługi szkoleń asynchronicznych (tzw. on demand), czyli takich, z których użytkownik może skorzystać w dowolnym, najbardziej dla niego odpowiednim czasie. Aby system mógł wspierać szkolenia synchroniczne, czyli takie, które odbywają się w określonym czasie, ale w różnych miejscach, musi być wyposażony w moduł „wirtualna klasa”. Można przypuszczać, że ze względu na niezwykle ważną cechę, jaką jest niezależność czasowa, większą popularnością będą cieszyć się asynchroniczne systemy e-learningu. Innym ważnym elementem e-learningu jest możliwość śledzenia postępów w nauce oraz weryfikacji poziomu zdobytej wiedzy za pomocą quizów, testów i egzaminów7. Ważną cechą tej metody nauczania jest możliwość dostosowania tempa szkolenia do predyspozycji pojedynczego uczącego się oraz możliwość sprawdzenia jego wiedzy natychmiast po zakończeniu szkolenia. Daje to możliwość tworzenia ścieżek indywidualnego kształcenia pracowników, a w ten sposób wpływania na ich rozwój i możliwości awansowania.
Zaletą nauczania przez Internet, integrującego w sobie techniki multimedialne jest to, że pracownik przedsiębiorstwa może zdobywać nowe umiejętności na własnym stanowisku. Pracownik nie musi opuszczać swojego miejsca pracy, w celu odbycia szkolenia. Kursy on-line są bardziej efektywne od tradycyjnych metod nauczania, chociażby ze względu na brak kosztów związanych z delegowaniem pracownika na taki kurs (przejazdy, noclegi, diety itp.). Nie ma też strat, jakie przedsiębiorstwo mogłoby ponieść z tytułu opóźnień lub niezrealizowania zamówień, wynikających z nieobecności pracownika przebywającego na tradycyjnym szkoleniu poza swoim miejscem pracy. Szkolenie on-line pracownik może odbywać w dowolny, wygodnym dla niego czasie, np. w przerwach między wykonywaniem swoich tradycyjnych obowiązków. Jest zrozumiałe, że największe korzyści z wdrożenia systemu może odnieść duże przedsiębiorstwo zatrudniające tysiące pracowników.
W przypadku firmy Oracle, z jej portalu edukacyjnego Oracle Learning NetWork korzysta ponad 400 tys. użytkowników z całego świata.62 Platforma LMS, na której został zbudowany portal umożliwia wrybór języka, w którym uczący się może z niego korzystać. Z jednego, wspólnego systemu korzystają wr tym przypadku zarówno pracownicy firmy Oracle, jej partnerzy, a także klienci. Największe korzyści finansowe z wdrożenia
42 wwvr.orack.corn