26) Moderniści o sztuce, wybrała, opracowała i wstępem opatrzyła E. Grabska, Warszawa 1971
21) Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, oprać. J. Kulczycka-Saloni, Wrocław 1985, BN I 249
28) Światopogląd pozytywizmu. Wybór pism, wstęp B. Mazan, Łódź 1996
29) Taine H., Filozofia sztuki, przeł. A. Sygietyński, t. 1-2, Lwów-Warszawa 1911
30) Thore-Burger, Nowe kierunki w sztuce XIX wieku. Wybór tekstów z lat 1838 - 1868, wybór i opracowanie H. Morawska, przeł. H. Morawska i H. Ostrowska-Grabska, Wrocław 1972
31) Walas T., Ku otchłani. Dekadentyzm w literaturze polskiej 1890-1905, Kraków 1986
32) Witkiewicz S., Sztuka i krytyka u nas, [w:] Pisma zebrane, t. I, słowo wstępne J.Z. Jakubowski, wstęp i komentarz M. Olszaniecka, Kraków 1971
33) Zola E., Słuszna walka. Od Courbeta do impresjonistów. Antologia pism o sztuce, Warszawa 1982
III. Literatura uzupełniająca (estetyka I połowy XIX wieku)
34) Abrams M.H., Zwierciadło i lampa. Romantyczna teoria poezji a tradycja krytycznoliteracka, przeł. M.B. Fedewicz, Gdańsk 2003
35) Cieśla-Korytowska M., O romantycznym poznaniu, Kraków 1997
36) Cieśla-Korytowska M., Rę&pntyczna poezja mistyczna: Ballanche, Novalis, Słowacki, Kraków 1989
37) Cieśla-Korytowska M., Romantyczne przechadzki pograniczem, Kraków 2004
38) Kolbuszowska E., Romantyczne przeżywanie przyrody, Wrocław 2007
39) Okoń W., Alegorie narodowe, Wrocław 1992
IV. Literatura uzupełniająca (estetyka II połowy XIX wieku)
40) Francastel P., Sztuka a technika w XIX i XX wieku, tłum. M. i S. Jarocińscy, Warszawa 1966
41) Pękala T., Awangarda i ariergarda. Filozofia sztuki nowoczesnej, Lublin 2000
V. Podstawowe zagadnienia i terminy estetyczne:
(terminy: barbizończycy, empire, impresjonizm, neoimpresjonizm, dywizjonizm, pointylizm,
nabiści, pompierska sztuka)
42) Bayley S., Taste. The secret of things, London-Boston 1991
43) Burker M., Przesłanie symboli, Kraków 1994
44) Dulewicz A., Encyklopedia sztuki francuskiej, Warszawa 1997
45) Dulcwicz A., Encyklopedia sztuki. Austria, Niemcy, Szwajcaria, Warszawa 1993 (terminy: biedermeier, nazareńczycy)
46) Gołaszewska M., Estetyka pięciu zmysłów, Warszawa 1997 Gołaszewska M., Estetyka, Warszawa-Kraków 1975 (lub inne wydanie)
48) Stearling Ch., Martwa natura, Warszawa 1998
49) Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 1975, (rozdziały: Wdzięk, Subtelność, Wzniosłość, Dwojakie piękno, Porządki i style, Piękno klasyczne, Piękno romantyczne)
50) Tatarkiewicz W., Historia estetyki, X. I-III (dowolne wydanie)
51) Wilkoszewska K., Estetyka czterech żywiołów: ziemia, woda, ogień, powietrze, Kraków 2002
52) Wólfflin H., Podstawowe pojęcia historii sztuki. Problem rozwoju stylu w sztuce nowożytnej, przeł. D. Hanulanka. Gdańsk 2006