histologia wykład
9

■i.

to

Podczas wnikania sznurów komórek wątroby do przegrody poprzecznej połączenie między uchyłkiem wątrobowym a jelitem przednim (dwunastnicą) zwęża się, co doprowadza do powstania przewodu żółciowego.

Z przewodu tego powstaje niewielkie uwypuklenie, które przekształca się w pęcherzyk żółciowy i przewód pęcherzykowy. W czasie dalszego rozwoju sznury nabłonkowe wątroby mieszają się z żyłami żółtkowymi i pępkowymi, wytwarzając sinusoidy wątroby. Sznury wątrobowe różnicują się w miąższ (parenchyma) oraz przekształcają się w wyściółkę przewodów żółciowych. Komórki hemopoezy, komórki Browieża - Kupffera i komórki tkankrłąćznej powstają z roezodermy przegrody poprzecznej.    .

Czynność wątroby płodowej

W 10 tygodniu rozwoju masa wątroby stanowi około 10% całkowitej masy ciała. Ważna przyczyną względnie dużej wątroby jest jej czynność hemopoetyczna.

Między komórkami wątroby i komórkami ścian naczyń znajdują się duże gniazda proliferujących komórek, z których powstają czerwone i białe krwinki. Czynność ta zmniejsza się stopniowo w czasie ostatnich 2 miesięcy życia śródmacicznego.

Około 12 tygodnia rozwoju komórki wątroby zaczynają wytwarzać żółć, która może przepływać do przewodu pokarmowego.

Trzustka powstaje z dwóch pączków z endodermainej wyściółki dwunastnicy. Pączek trzustki grzbietowy (gemma pancreatica dorsalis) leży w grzbietowej krezce, a pączek trzustki brzuszny (gemma pancreactica ventra!is) znajduje się w pobliżu przewodu' żółciowego wspólnego. Kiedy dwunastnica obraca się na prawo i przyjmuje kształt litery C, pączek trzustki brzuszny przesuwa się w kierunku grzbietowym podobnie jak przewód żółciowy wspólny. Ostatecznie pączek brzuszny zajmuje położenie bezpośrednio pod i za pączkiem grzbietowym. Później miąższ pączka trzustki grzbietowego i brzusznego oraz ich przewody zlewają się. Pączek brzuszny wytwarza wyrostek haczykowaty (processus uncinatus) oraz dolnączęśc głowy trzustki. Pozostała częśc gruczołu pochodzi z pączka grzbietowego.

Główny przewód trzustkowy (Wirsunga) powstaje z dalszej części grzbietowego przewodu trzustkowego    i całego przewodu brzusznego. Częśc bliższa    grzbietowego; przewodu

trzustkowego    albo zarasta,    albo przybiera postać    małego    kanału, czyii przewodu

trzustkowego    dodatkowego    (Santoriniego). Główny    przewód    trzustkowy wspólnie z

przewodem żółciowym uchodzi do dwunastnicy w obrębie brodawki większej; ujście przewodu dodatkowego znajduje się w obrębie brodawki mniejszej. W około 10% przypadków nie dochodzi do łączenia się układu przewodów, co powoduje występowanie początkowego podwójnego układu. Wyspy trzustkowe, czyli wyspy Langerhansa powstają z miąższowej tkanki trzustki w 3 miesiącu życia płodowego i są rozrzucone w całym gruczole.

_ Wydzielanie insuliny rozpoczyna sie około 5 miesiąca.    *,

Trzustka pierścieniowata

Pączek trzustkowy brzuszny składa się z dwóch części, które w normalnych warunkach zlewają się i obracają dookoła dwunastnicy, tak że zajmują położenie poniżej pączka trzustkowego    grzbietowego.    Niekiedy jednak tylko    prawa część pączka brzusznego

przemieszcza się prawidłowo, natomiast lewa część przemieszcza się w przeciwnym kierunku. W ten sposób miąższ przyszłej .trzustki otacza dwunastnicę, co daje obraz trzustki pierścieniowatej (panereas annularis). Ta anomalia powoduje niekiedy zwężenie dwunastnicy i jej niedrpżność.    ^

5