64
SIKAIIO'1 .'U111'V\ W M»SII IKOI
i Ił
E5
Współpracę należy stosować, gdy:
• wune jest znalezienie wspólnego rozwiązania, n kompromis nikogo nie satysfakcjonuje;
• 'sprawa dotyczy całego zespołu i ważne jest zebranie opinii osób o
różnym sposobie widzenia problemu ;
• 'edem jest osiągnięcie porozumicnin poprzez integrację różnych po-
glądów;
• dąży się do pokonania uczuć wrogości, przeszkadzających w utrzy-mywaniu dobrych stosunków w zespole;
• celem jest uczenie się obiektywizmu - weryfikujemy własne poglądy i staramy się zrozumieć punkt widzenia innych.
sprawa jest wn/mejs/n dla purtncia niż dla ciebie, przyczynia',/ się I wtedy do utrzymywania dobrych stosunków z innymi; ważniejsze jest zdobycie zaufania partnera niż wynik rozwiązania , konfliktu;
• ważne jest zachowanie zgody i unikanie rozdż.więku;
• ważne jest, aby innym uczyli się na własnych błędach.
W pracy kierownika każdy z tych pięciu stylów .możebyć pożyteczny. Dlatego cenna jest umiejętność dokonania trafnej oceny sytuacji konfliktowej i dobom odpowiedniego do niej sposobu rozw iązania konfliktu.
Kompromis trzeba stosować, gdy:
• interesy nie są zbyt ważne i niewarte większych wysiłków w ich obronie;
JJ równi sobie siłą partnerzy zmierzają do wykluczających się celów;
• * wystarczające jest osiągnięcie czasowego porozumienia w kotnplc-
ksic problemów;
' * .konieczne jest szybkie rozwiązanie w sytuacji presji czasowej; l* zawodzi rywalizacja i współpraca.
Unikanie warto stosować, gdy:
•cci nic jest zbyt ważny lub jest ważny tylko przejściowo. if nic ma żadnych szans na zaspokojenie naszych pragnień;
* Istraty z powodu kontynuowania konfliktu przeważają nad ewentual
nymi zyskami zjego rozwiązania;
* trzeba sobie lub partnerom-dać czas na ochłonięcie, zredukowanie napięcia emocjonalnego;
* potrzeba czasu na zebranie informacji niezbędnych do podjęcia decyzji;
* inni potrafią skuteczniej rozwiązać konflikt.
Dostosowywanie się tnożna stosować, gdy:
• mas/ świadomość, że jesteś w błędzie i pozwalasz, aby ..lepsze" stanowisko zwyciężyło;
D. O Pmitt (1983) wprowadził cztery style radzenia sobie w konflikcie;
(lY rozwiązywanie problemu;
® uleganie;
3; walczenie (spieranie się);
W rozróżnieniu tym pominięty jest kompromis, który wydaje się nic tyle odmiennym sposobem rozwiązywania konfliktu, co raczej wymkieijjgjiezbyt dużego zaangażowania w rozwiązyw anic problemu i częściowego pragnienia usatysfakcjonowania obu stron. Jednak wielu innych autorów (Van dc V l i e r t, Kabanoff, 1990; Rahim, 1983) sądzi, że współpraca i kompromis są różnymi stylami.
W kolejnej pracy D. G. Pruitt i J. Z. Rubin (1986) wyróżniają nic cztery, a pięć rodzajów strategii radzenia sobie w konflikcie:
^zachowania przeciwstawne (walczenie);
3) bezczynność;
4) rozwiązywanie problemu;
o) wycofywanie się.
Poszukując uwarunkowań wyboru spośród tych pięciu strategii, autorzy (Pruitt, Rubin, 1983) sformułowali model podwójnych zainteresowań (ditaJ concem model). Pierwsze odnosi się do zainteresowania wynikami własnymi i wynikami drugiej strony; jest to dość bliskie propozycji K. Thąmasa (1976). Drugie, zwane perspektywą spostrzeganych możliwości (perceivedfeasibility per-spcctiw), uwzględnia prawdopodobieństwo sukcesu i koszty realizacji różnych