f mory Pod membraną. Do górnej komory doprowadzane jest ciśnienie p',t„ F Nastawnika pozycyjnego. Przesunięcie trzpienia zaworu odpowiada sygnałowi ste-f rojącemu pstcr• Siła użyteczna na trzpieniu, którą można uzyskać w siłownikach bc/sprężynowych, wyraża się wzorem F | A (p' tter-Pp), przy czym A oznacza, powierzchnię membrany. Siła ta jest kilkakrotnie większa niż siła użyteczna uzyskiwana w siłownikach sprężynowych tych samych rozmiarów.
Siłowniki membranowe wszystkich typów mają wspólną wadę — ograniczony skok trzpienia. Praktycznie bardzo rzadko spotyka się siłowniki membranowe o skoku większym niż 100 mm. Dla większych przesunięć stosowane są siłowniki tłokowe. Siłowniki tłokowe pneumatyczne mogą być działania jednostronnego (ze sprężyną powrotną) lub działania dwustronnego. Częściej stosowane są siłowniki działania dwustronnego, ponieważ umożliwiają pełne wykorzystanie ciśnienia rolniczego dla uzyskania siły użytecznej.
Siłowniki tłokowe z reguły są wyposażone w nastawniki pozycyjne (w siłownikach działania dwustronnego jest to konieczne). Z reguły też pracują przy podwyższonym ciśnieniu — zwykle przy ciśnieniu 600 kPa (6 kG/cm2).
Na rys. 4.8 przedstawiono schemat budowy siłownika tłokowego serii SP produkcji Zakładów Doświadczalnych Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów. Siłowniki tej serii, pracujące przy ciśnieniu roboczym 600 kPa, wykonywane są w kilku wielkościach. Zależnie od wielkości mają skok roboczy 80... 300 mm i wartość maksymalną siły 1300... 30 000 N. Siłowniki tłokowe mają nastawnik pozycyjny umieszczony wewnątrz tłoczyska, większe — obok cylindra. Siłownik przedstawiony na rys. 4.8 ma nastawnik umieszczony wewnątrz tłoczyska.
Rys. 4.8
Siłownik tłokowy z nastawnikiem
I ■ koraor* weficiows, 7,3 membran*, i— retywnik, S — tpręzyna, 6 — tiok roboczy siłownika, 7.3 — dyn*, 9 —
yuyiloiM, 10, II. 13,13—komory, 14, IS—komory zasilania wysokim cKmeoicm, 16 — tttywoilt, 17. It _ tłoczki
Mrayk»j4ce komory wyrokisto diniems