K 1

pbigniew Kwieciński

Dziesięciościan edukacji Iskładniki i aspekty — potrzeba Całościowego ujęcia)*

Konkretny człowiek czy dominujące w społeczeństwie typy osobowości, typy zachowań ludzi w danej kulturze i w pewnym okresie Spogą być rozpatrywane jako rezultaty procesów wychowawczych, pkazuje się wtedy, że wówczas bardzo trudno jest rozdzielić to, co jest Isęktem zamierzonych, zorganizowanych wpływów zawodowych wy-gfiowawców, od wpływów wychowawców nieprofesjonalnych i natural-Bch oraz nie kontrolowanych i niemierzalnych funkcji genotypu,

Rdowiska lokalnego, ustroju ekonomicznego i politycznego, kultury ipstanej cywilizacji, ^a także od biegu zdarzeń historycznych narodo-||ych i globalnych. Tę wielowymiarowość procesów i skutków rozwoju llłowieka wielokrotnie zauważono, dochodząc do bardziej czy mniej pdnostronnego zaakceptowania wpływu szczególnego wycinka proce-p5w, czynności, zdarzeń, czynników czy warunków na to, co nazywamy Splbowośćią; czy efektem wychowania.

Podejmuję tu próbę zaproponowania całościowego ujęcia pro-Psów składających się na kształtowanie się wielostronnie, harmonijnie |:w pełni rozwiniętego człowieka oraz wyodrębnienia możliwych aspek-||w widzenia tych procesów (tak w epistemologicznym, jak i aksjo-Kicznym i ontołogicznym znaczeniu owych „aspektów” podejścia).,

W:;. Jako najszerszą kategorię, obejmującą wszystkie procesy szczegółowe rozwoju, wychowania i wpływu, oddziaływania na zmianę osobo-glóści proponuję „edukację”. Edukacja to więc ogół wpływów na Definicja pojęcia lednostki i grupy ludzkie, wpływów sprzyjających takiemu ich roz- "^{edu c,a} pojowi i wykorzystywaniu posiadanych możliwości, aby w maksymal-pyrn stopniu stały się świadomymi i twórczymi członkami wspólnoty Ipołecznej, narodowej, kulturowej i globalnej oraz by stały się zdolne *ło^: aktywnej samorealizacji, niepowtarzalnej i trwałej tożsamości i od-pbności, były zdolne do rozwijania własnego JA poprzez podejmowanie „zadań ponadosobistych”, poprzez utrzymywanie ciągłości

lir * W: Z. Kwieciński: Socjopa/ofogfa edukacji, MWN. Olecko 1995, ss. 13—20.

Dziesięciościan edukacji (składniki i aspekty — potrzeba całościowego ujęcia)