mech030

] 8. Zerujemy czujniki przemieszczeń (10, 13, 27).

19.    Za pomocą przełączników (12, 15) uruchamiamy silnik elektryczny, a co za tym idzie, przyłożenie pionowej siły na próbkę gruntu. Siłę tę mierzymy wielkością odkształcenia dynamometru pierścieniowego (9)) lub za pomocą czujnika (22) w konstrukcji zmodyfikowanej, którą to wielkość odczytujemy na czujniku (10) lub wyświetlaczu (24)|^ Przez cały czas podnoszenia śruby dociskowej uważnie obserwujemy czujnOc^aź^do momentuPw'Ićtorym nastąpi zniszczenie próbki gruntu (poślizg)^ Poślizgowi (zniszczeniu) towarzyszy ustabilizowanie się ślłyósióWej (brak jej wzrostu pomimo dalszego podnoszenia śrubyi Nacisk pionowy przy badaniach powolnych zwiększamy w takim tempie, aby woda znajdująca się w porach gruntu mogła swobodnie odpłynąć. Należy zwrócić baczną uwagę na drganie wskazówki czujnika. Niejednokrotnie zahamowanie wzrostu siły spowodowane zniszczeniem próbki jest chwilowe i dalsze podnoszenie śruby dociskowej może powodować dalszy jej wzrost. Miarodajnym jest moment, w którym po raz pierwszy nastąpi zatrzymanie czujnika. W konstrukcji zmodyfikowanej wyniki są przedstawione w postaci wykresu na ekranie monitora oraz gromadzone w pamięci dyskowej komputera do ich dalszej obróbki. Obserwacja wykresu pozwala określić (w trakcie badania lub po jego zakończeniu), stan ścięcia próbki poprzez osiągnięcie ekstremum siły lub jej stabilizację na określonym poziomie.

20.    Na przygotowanym formularzu zapisujemy odczytane z czujnika wartości odkształcenia dynamometru (wielkość siły na tłoku) w chwili zatrzymania się wskazówki (zniszczenie próbki), oraz wartość ciśnienia bocznego odczytaną na manometrze. Odczyty te dają wartości potrzebne dla wyliczenia pary krytycznych naprężeń głównych. W aparacie zmodyfikowanym uzyskujemy komplet danych z komputera w postaci wykresu.

21.    Zaworami sterującymi (20) zmniejszamy ciśnienie wody do zera, otwieramy zawór (16) przewodu odpowietrzającego komorę kloszową. W tym momencie woda zaczyna wypływać z komory kloszowej.

22.    Przy pomocy koła (11) opuszczamy śrubę dociskową.

23.    Odkręcamy śruby przytwierdzające klosz do podstawy.

24.    Zdejmujemy klosz.

25.    Zdejmujemy próbkę gruntu razem z koszulką gumową, płytką dolną i górną oraz tłoczkiem z kulką.

26.    Próbkę gruntu usuwamy, a koszulkę gumową, filtry i tłoczek z kulką dokładnie myjemy w wodzie, przygotowując je do badania następnej próbki.

27.    Dla otrzymania następnych par krytycznych naprężeń głównych w analogiczny do opisanego powyżej sposób formujemy nową próbkę, zwiększamy ciśnienie boczne i przeprowadzamy kolejne badanie.

4. PRZEBIEG BADANIA PRÓBEK GRUNTU

0    STRUKTURZE NIENARUSZONEJ

1.    Z cylindra do pobierania próbek gruntu o strukturze nienaruszonej wyciska się próbkę gruntu. Następnie na wyrównanej powierzchni gruntu ustawia się cylinder do pobierania próbek do aparatu trójosiowego ściskania, po czym ścina się nożem grunt wokół cylindra tak, aby średnica powstającego słupka była nieco większa niż średnica cylindra. Stopniowo, w miarę wycinania nożem słupka, wciska się dłonią cylinder, zachowując stale pionowy kierunek wciskania, a w razie potrzeby do wciskania cylindra stosuje się lewarek. Po wypełnieniu gruntem całego cylindra nadmiar gruntu ścina się nożem, a cząstki gruntu przywarte do cylindra usuwa się szmatką.

2.    Próbki gruntu wypycha się z cylindra lub wyjmuje w przypadku cylindra dwuczęściowego.

3.    Następnie na podstawie (2) klosza (3) umieszcza się podstawkę (5), na którą z kolei nasuwa się osłonę gumową. W celu zamocowania osłony gumowej nakłada się dwie obrączki gumowe - jedną we wgłębieniu w podstawie, drugą we wgłębieniu bocznej ścianki podstawki. Osłonę gumową zwija się w kierunku podstawy.

4.    Na tak przygotowaną podstawkę kładzie się kolejno sączek z bibuły filtracyjnej

1    próbkę gruntu, którą przykrywa się drugim sączkiem bibuły. Przytrzymując próbkę z góry palcami poprzez sączek odwija się osłonę gumową na próbce, po czym umieszcza się na próbce i na sączku z bibuły filtracyjnej podstawkę perforowaną wraz z tłoczkiem. Osłonę gflmową podciąga się na podstawkę, po czym zamocowuje się ją za pomocą dwóch obrączek gumowych umieszczając jedną we wgłębieniu wieczka, a drugą we wgłębieniu bocznej ścianki tłoczka.

5.    Dalszy przebieg badania jest identyczny jak w przypadku badania próbek o strukturze naruszonej.

6.    Oznaczenie przeprowadza się na trzech próbkach danego gruntu.

4.1. Obliczanie naprężenia głównego pionowego a,

Pionowe naprężenia główne powstające w próbce są sumą:

a)    nacisku pionowego tłoczka q\, wywołanego ruchem trzpienia,

b)    ciśnienia wody zawartej w komorze ciśnień na górną powierzchnię tłoczka,

c)    ciężaru własnego podstawki, tłoczka i trzpienia dociskowego, z tym że cię żar tłoczka, podstawki i trzpienia w badaniach masowych dla budownictwa pomija się, ponieważ ich wpływ na naprężenia pionowe jest bardzo muły.

Aby obliczyć <r,, musimy mieć następujące dane:

p - ciśnienie wody w komorze ciśnień aparatu odczytane na manometrze,

H*'