22
wości stali szybkotnących. Charakteryzują się one twardością zbliżoną do twardości diamentu oraz dużą odpornością na ścieranie, przekraczającą odporność stali szybkotnących. Węgliki spiekane zachowują twardość i odporność na ścieranie w wysokiej temperaturze (700-1000°Cs zależnie od odmiany), co umożliwia ich stosowanie (najczęściej w postaci płytek) na części robocze narzędzi pracujących z bardzo dużymi prędkościami skrawania oraz uzyskanie powierzchni obrobionej o bardzo małej chropowatości powierzchni i dużej dokładności.
Podstawowymi składnikami węglików spiekanych są węgliki wolframu lub węgliki wolframu i tytanu, rzadziej tytanu i niobu, związane kobaltem. Węglik tytanu zwiększa twardość oraz odporność na zużycie, gdyż temperatura przylepiania się rozgrzanego wióra do płytek z węglików tytanowych jest wyższa niż do płytek z węglików wolframowych i dlatego spływający wiór łatwiej wyrywa cząstki z płytki wolframowej niż z płytki tytanowej. Dodatek tytanu zwiększa jednak ich kruchość spieku.
Kobalt wiąże bardzo twarde kryształy węglików wolframu i tytanu. Im więcej kobaltu zawiera spiek, tym bardziej jest on miękki i ciągli wy. Spieki o zawartości kobaltu ponad 12% i poniżej 3% nie są stosowane.
Do obróbki metali skrawaniem stosowane są dwie grupy węglików spiekanych (tab. 1.4):
Tabela 1.4. Węgliki spiekane - skład chemiczny i właściwości
Grupa |
Ga tunek |
Orientacyjny skład chemiczny, % |
Orientacyjna gęstość, g/cm3 |
Wytrzyma łość na zginanie, MPa |
Twardość* | |||
WC |
suma wartości TiC + TaC + + NbC |
Co |
HRA |
HV | ||||
S10S |
56 |
35 |
9 |
10,3 |
1600 |
90 |
1500 | |
S20S |
58 |
31,5 |
10,5 |
10,7 |
1700 |
89,5 |
1430 | |
S |
S20 |
78 |
14 |
8 |
11,4 |
1700 |
90 |
1500 |
S25S |
69,5 |
21 |
9,5 |
12,6 |
2100 |
89,5 |
1410 | |
S30S |
79 |
13 |
8 |
12,5 |
1900 |
89,5 |
1410 | |
S40S |
79 |
7 |
14 |
13,0 |
2600 |
87 |
1200 | |
U |
Ul OS |
84,8 |
9,7 |
5,5 |
13,2 |
1800 |
90 |
1520 |
H03 |
94 |
- |
6 |
14,8 |
1200 |
90,5 |
1600 | |
H10S |
91 |
4,5 |
4,5 |
15,0 |
1800 |
90,5 |
1580 | |
H |
H20S |
92 |
2,5 |
5,5 |
14,9 |
1900 |
90 |
1520 |
H30 |
91 |
- |
9 |
14,4 |
2100 |
89 |
1380 | |
H40 |
89 |
- |
11 |
14,2 |
2400 |
87,5 |
1200 |
* Wartości twardości i wytrzymałości na zginanie są wartościami nominalnymi i nie są kontrolowane; mogą być sprawdzane przy pomiarach innych wielkości fizycznych, jak np. koercja, mikroporowatość.