Obraz0105

6. TOCZENIE

6.1. Charakterystyka procesu toczenia

Podczas toczenia część obrabiana obraca się dookoła osi wrzeciona tokarki, wykonując ruch główny, zwany również ruchem roboczym. Jednocześnie narzędzie wykonuje ruch prostoliniowy, zwany ruchem posuwowym. W wyniku tych dwu ruchów powstaje ruch względny narzędzia w stosunku do części obrabianej. Jest to ruch po torze śrubowym w przypadku toczenia powierzchni obrotowej (walca, stożka, kuli itp.) lub ruch po torze spiralnym w przypadku toczenia poprzecznego (powierzchni czołowej). Wszystkie inne ruchy dodatkowe, związane z ustaleniem położenia narzędzia w stosunku do części obrabianej, nazywamy ruchami pomocniczymi.

6.2. Noże tokarskie

Noże tokarskie są narzędziami jednoostrzowymi. Są to noże imakowe, które dzieli się na zdzieraki, gładziki, przecinaki, wytaczaki. Na rysunku 6.1 przedstawiono przykłady zastosowań i oznaczenia znormalizowanych noży tokarskich. Obecnie stosuje się powszechnie noże imakowe składane, z wymienną wieloostrzową płytką. Na rysunku 6.2 przedstawiono przykłady noży z płytkami wieloostrzowymi mocowanymi mechanicznie.

Obok noży tokarskich ogólnego przeznaczenia stosowane są także noże kształtowe, służące do obróbki powierzchni o złożonym kształcie. Wśród noży kształtowych wyróżnia się noże promieniowe, słupkowe i krążkowe (lys. 6.3).

Geometrię ostrzy noży tokarskich przedstawiono w rozdz. 3.