142
142
Pp
Rys. 8.30. Geometria ostrza gwintownika
Liczba rowków wiórowych w gwintownikach o małej średnicy (2-6 mm) wynosi często dwa, przy większych średnicach trzy łub cztery rowki. Rowki wiórowe mogą być proste, proste ze skośną powierzchnią natarcia oraz śrubowe. Powierzchnia natarcia skośna oraz rowki śrubowe o dużym kącie pochylenia (40-45°) znacznie ułatwiają odprowadzenie wiórówr i przeciwdziałają ich zakleszczaniu się w rowku wiórowym. Gwintowniki ze skośną powierzchnią natarcia i lewoskrętne mogą być stosowane tylko podczas gwintowania otworów przelotowych, gdyż wiór jest kierowany w stronę wybiegu narzędzia. Podczas gwintowania otworów nieprzelotowych stosuje się gwintowniki prawozwojne odprowadzające wiór w kierunku chwytu narzędzia.
Kąty przystawienia Kr gwintowników wynoszą najczęściej 5-10°, co odpowiada w przybliżeniu długości części skrawającej gwintownika równej odpowiednio od 8 do 4 skoków gwintu. W otworach nieprzelotowych przyjmuje się większe wartości kąta przystawienia.
Kąty natarcia, określone najczęściej w płaszczyźnie tylnej Pp, prostopadłej do osi gwintownika, uwarunkowane są głównie właściwościami materiału obrabianego:
- dla stali twrardej i żeliwna yp = 0-5°,
- dla stali średniej twardości i dla mosiądzu yp ~ 8-10°.
Kąty przyłożenia otrzymane przez zatoczenie części skrawającej przyjmuje się w granicach ap = 6-10°. Na ogół wartości kątów przyłożenia w części skrawającej daje się tym większe, im bardziej wiązki jest materiał obrabiany, pamiętając jednak, że zbyt duże wartości osłabiają nadmiernie ostrze i mogą powodować wykruszenia krawędzi.