Obraz
2

Różnorodność biologiczna Ziemi

16.    W Kampinoskim Parku Narodowym są prowadzone próby ponownego wprowadzenia na ten teren rysia. Obecnie bowiem żadne duże drapieżniki na obszarze Puszczy Kampinoskiej nie występują.

Określ rolę, jaką odgrywają duże gatunki drapieżne w biocenozie i wskaż przykład działania, które należy podejmować, kiedy ich zabraknie (poza tym, że można je ponownie wprowadzić).

17.    Współczesna populacja polskich żubrów wywodzi się od zaledwie kilkunastu zwierząt. Naukowcy ostrzegają, iż mimo wzrostu liczebności tej populacji do kilku tysięcy osobników, żubr jest wciąż gatunkiem zagrożonym, przede wszystkim przez choroby, które mogą zostać przeniesione z bydła domowego.

Wyjaśnij, dlaczego współcześnie żyjące żubry są tak podatne na choroby.

18.    3pu Podaj po jednym przykładzie gatunku, który ginie z powodu:

a)    kurczenia się jego naturalnego środowiska;

b)    nadmiernej eksploatacji jego populacji;

c)    zawleczenia gatunku obcego, który jest jego konkurentem albo się nim odżywia.

19.    : Aby ochronić kośną łąkę z licznie występującymi rzadkimi gatunkami storczyków, odkupiono ją od prywatnego właściciela i utworzono rezerwat przyrody. Powstał spór, w jaki sposób należy ją dalej chronić.

Grupa (a) była za ogrodzeniem terenu i stworzeniem ścisłego rezerwatu. Grupa (b) natomiast proponowała, aby wydzierżawić ją poprzedniemu właścicielowi pod warunkiem, że nadal będzie pozyskiwał z niej siano.

Wskaż poprawne rozwiązanie i uzasadnij wybór.

20.    t sto Krajobraz Polski jest znacznie przekształcony przez człowieka.

Spośród podanych niżej wskaż poprawne stwierdzenia dotyczące przyrody Polski.

a.    W pierwotnym krajobrazie Polski dominowały lasy - obecnie pokrywają niespełna jedną trzecią powierzchni kraju.

b.    Powierzchnia lasów stopniowo się kurczy wskutek zajmowania nowych terenów pod uprawy.

c.    Około 4% powierzchni Polski zajmują parki narodowe i rezerwaty przyrody.

21.    2 i*i- Jednym ze współczesnych zagrożeń środowiska Ziemi jest narastanie efektu cieplarnianego. a w konsekwencji ocieplanie się klimatu Ziemi.

a. Spośród wymienionych gazów podkreśl trzy, które powodują efekt cieplarniany:

para wodna; azot; tlen; metan;; dwutlenek węgla.

b. Podaj przykład sposobu, w jaki możesz przyczynić się do spadku emisji gazów cieplarnianych.

22.    2pk-. Spośród podanych niżej wskaż dwa zdania poprawnie opisujące efekt cieplarniany.

a.    Efekt cieplarniany polega na zatrzymywaniu promieniowania cieplnego przez tzw. gazy cieplarniane i chmury, dzięki czemu powierzchnia Ziemi i dolne warstwy atmosfery nie wychładzają się (np. nocą).

b.    Gazy cieplarniane i chmury przepuszczają promieniowanie cieplne emitowane przez powierzchnię Ziemi, ale odbijają promieniowanie widzialne Słońca.

c.    Efekt cieplarniany sam w sobie jest zjawiskiem korzystnym, niepokojące jest jedynie jego pogłębianie się.

d.    W minionym wieku średnia temperatura Ziemi podniosła się aż o 2°C.

e.    Średnia temperatura Ziemi osiągnęła w XX wieku najwyższą wartość w historii Ziemi.

23.    2pu Przedstaw jeden argument przemawiający za rozwojem energetyki jądrowej i jeden przeciwko jej rozwojowi.

24.    2i*t Zgodnie z prawem, jeśli przy zakupie nowego akumulatora samochodowego nie oddajemy starego, to musimy uiścić tzw. opłatę depozytową. Środki z tych opłat są przeznaczane na tworzenie systemów recyklingu i unieszkodliwiania odpadów.

Przedstaw dwa powody zasadności recyklingu akumulatorów samochodowych.

25.    ; 2i*i- : Do bardzo groźnych zanieczyszczeń wód powierzchniowych - jezior i rzek - należą związki fosforu.

a.    Podaj dwa źródła zanieczyszczeń wód fosforem.

b.    Określ zmiany, jakie wywołuje wzbogacenie wód tym pierwiastkiem.

20. 3r*L ,

a.    Wskaż trzy odnawialne źródła energii.

b.    Przedstaw dwa powody, dla których należy poszukiwać odnawialnych źródeł energii.

27. 2i*l Podczas badania stwierdzono, że woda w pewnym jeziorze jest nieznacznie zanieczyszczona związkami rtęci.

Ustal, która z wymienionych ryb ma w swych tkankach -przypuszczalnie - największe stężenie tego pierwiastka:

a)    roślinożerna tołpyga;

b)    planktonożerna płoć;

c)    drapieżny sandacz.

Uzasadnij wybór.

15

www.wsip.com.pl