Obraz
6

Funkcjonowanie organizmu człowieka

43.    Szczepionki powodują wytworzenie oporności prze

ciwko patogenom ipi . Surowice powodują bezpośrednie zwalczanie patogena    .

44.    Substancje usuwane przez skórę: woda, chlorek so

du, mocznik i ;; substancja, która nie jest wydalana z moczem: dwutlenek węgla    .

45.    a) dwutlenek węgla, woda, mocznik; b) dwutlenek węgla, woda; c) dwutlenek węgla, woda ii** .

46.    Woda, stanowiąca podstawową część pierwotnego przesączu, jest prawie w całości odzyskiwana przez krew podczas przepływania przesączu przez kanaliki nerkowe

i * ■.

47.    a) wypustki neuronu irfa. ; b) różnica ładunków

po obu stronach błony komórkowej i 'm ; c) przemieszczenie depolaryzacji błony neuronu n*<    .

48.    a. Synapsa ., foto. b. 1 - szczelina synaptyczna

i pk ; 2 - cząsteczki neuroprzekaźnika    .

49- 1 - podwzgórze ii* ; 2 - przysadka ,+& : ; 3 - rdzeń kręgowy ,^; t W : .

50.    1 - receptor bodźca, 2 - neuron czuciowy, 3 - neuron pośredniczący, 4 - neuron ruchowy, 5 - efektor. Za wszystkie poprawne nazwy 2_t*i ; za cztery nazwy -

\ Kierunek przesyłania impulsu nerwowego: od receptora do efektora w ■.

51.    1 - wydziela hormony pobudzające przysadkę, 2 - wydziela hormon TSH pobudzający tarczycę, 3 - wydziela tyrok-synę hamującą działanie podwzgórza. Za podanie roli trzech gruczołów 2m. ; za podanie roli dwóch gruczołów

i f*¹ ; 4 - niski poziom tyroksyny; 5 - wysoki poziom ty-T>ksyny. Za określenie poziomu tyroksyny ..; i* ^:;.

52.1 -więcej insuliny, mniej glukagonu    ;2-mniej

ftsuliny, więcej glukagonu ii* .

53.    i - nasieniowód, 2 - pęcherzyk nasienny, 3 - gruczoł

eokowy, 4-jądro, 5 -żołądź prącia, 6 - prącie. Za podanie wszystkich elementów 2.*?. ; za pięć poprawnych określeń 11**    .

54.    a 1 - jajowód, 2 - macica, 3 - jajnik, 4 - szyjka ma-

bcy, 5 - pochwa, 6 - ujście pochwy    . b. zapłodnie-

■ie - 1; rozwój płodu - 2; oogeneza - 3. Za poprawne podanie trzech miejsc 2«i. ; za podanie dwóch miejsc

.

55.    Przykład komentarzy: :: 1 - w jajniku powstają pęcherzyki jajnikowe. Pęcherzyki są w różnym stadium dojrzewania. W każdym znajduje się niedojrzała komórka jajowa toocyt I lub II rzędu); 2 dojrzałe pęcherzyki jajnikowe pę-

a uwolnione z nich jajo trafia do ujścia jajnika. Proces fen nosi nazwę owulacji. Zwykle raz w miesiącu jest uwalniała jedna niedojrzała komórka jajowa (oocyt II rzędu); r 3 -•ocyt II rzędu przemieszcza się wzdłuż jajowodu, gdzie na-poqta plemniki. Do spotkania oocytu II rzędu z plemnikiem dochodzi tylko wtedy, gdy na krótko przed owulacją lub po owulacji kobieta i mężczyzna odbyli stosunek płciowy; ,, 4-jeden z plemników przedostaje się przez osłonkę, otaczającą oocyt II rzędu. Jądra komórkowe obu gamet zlewają się ze sobą. Proces ten nosi nazwę zapłodnienia; 5 - zapłodniony oocyt II rzędu dzieli się wielokrotnie i przekształca w wielokomórkowy zarodek, który przesuwa się wzdłuż jajowodu do macicy; 6 - zarodek zagłębia się w błonie śluzowej macicy. Proces ten nosi nazwę implantacji (zagnieżdżania się); 7 - zarodek jest odżywiany i zaopatrywany w tlen za pośrednictwem znajdujących się w śluzówce macicy naczyń krwionośnych. Za każdy z trzech wybranych komentarzy po

- 1 pU .

56. a) estrogeny wytwarzane w jajnikach przygotowują śluzówkę macicy do zagnieżdżenia się w niej jaja 1 p& ; b) progesteron wytarzany przez ciałko żółte wspomaga działanie estrogenów, wpływając na pogrubienie śluzówki macicy    ; c) hormon dojrzewania pęcherzyków jajniko

wych i hormon luteinizujący, wytwarzane przez przysadkę, stymulują rozwój pęcherzyków jajnikowych 1 .«<    .

57 . Ciałko żółte zanika, w związku z czym spada stężenie progesteronu    ^: ; dochodzi do złuszczania grubej śluzówki macicy - krwawienia miesięcznego 1    : .

58.    a. Łożysko    . b. Powstaje w wyniku zrośnięcia

się błony śluzowej macicy z zewnętrzną błoną płodową otaczającą rozwijający się płód - kosmówką t m . c. Obszar zrośnięcia się matczynej i płodowej części łożyska zwiększają bogato ukrwione wypustki kosmówki, zwane kosmkami, w których dochodzi do wymiany substancji zawartych we krwi przez ścianę naczyń włosowatych matki i płodu

1pkt _; .

59.    1 - śluzówka macicy, 2 - kosmek, 3 - pępowina, 4 - zarodek, 5 - kosmówką, 6 - owodnia    . Za poprawne

zaznaczenie obszaru tworzenia się łożyska, tak jak na poniższym rysunku ir*» .

©O- Funkcje łożyska: :;;; odżywcza - z krwi matki przenikają do krwi dziecka glukoza, aminokwasy i inne substancje odżywcze; : ■ oddechowa - krew matki odbiera z krwi dziecka dwutlenek węgla, a dostarcza mu tlen; wydalnicza -w łożysku następuje oczyszczenie krwi dziecka z mocznika;

19

.»ip. com.pl