P3190432

7

6

medium na chaotyczny rozwój kapitalistycznego miasta w XIX w. Obeo-nie pojęcie urbanistyka Jest często stosowane zamiennie z określeniem "miejscowe planowanie przestrzenne" w odniesieniu do miast, podczas gdy planowanie przestrzenne obszarów wiejskich nazywa się ruralisty-k* lub rurystyką.

Urbanistyka Jest sztuką organizowania przestrzeni miast ^ zaspokojenia potrzeb człowieka. Jest ona pol.l tyjcą w sensie celowego działania w kierunku pożądanych przekształceń. Jest również nauką o metodzie dokonywania tych przekształceń w sposób najbardziej racjonalny.

Badania naukowe w dziedzinie- urbanistyki, planowanie urbanistyczne i budowa miast wymagają ścisłej współpracy specjalistów Różnych dyscyplin, jak architektura, architektura krajobrazu, różne dyscy* pilny geograficzne /geografia społeczna, fizyczna, transportu, zaludnię-, nia, przemysłu, osadnictwa/, różne działy ekonomii /ekonomia polityczna, ekonomiki szczegółowe/, historia, socjologia, demografia, medycyna Bp ekologia, antropologia i wielu dyscyplin Inżynierskich. In te rdyscypU-Y ironią działalnością w zakresie urbanistyki kierują zazwyczaj urbaniś-cl-architokei, nie jost to Jednak zasadą: znane są . również w Polsce, Jak 1 za granicą przypadki zakończonego sukcesem sprawowania funkcji generalnych projektantów przez urbanistów o wykształceniu ekonomicznym lub geograficznym.

Rozwój urbanistyki stał się koniecznością wobec postępów urbanizacji. Jest to proces rozpowszechniania się miejskich form osadnictwa, wyrażający się w rozwoju miast I osiedli miejskich Istniejących oraz w tworzeniu nowych. Urbanizacja dokonuje się na skutek wielu złożonych procesów, owiń. w wyniku przenoszenia się ludności ze wsi do miast, stałego wzrostu osiedli typu miejskiego, powiększania się obszarów zainwestowania miejskiego, wzrostu Intensywności Ich użytkowania, wzrostu liczby ludności zatrudnionej w zawodach nierolniczych oraz upowszechniania się tzw. miejskiego stylu życia tak w miastach. Jak i na wsi.

H CZYNN».X1 ROZWOJU MIAST

Frofc Tadeusz Tołwiński stwierdził jeszcze przed pięćdziesięcioma Łaty, że miasta budowane w różnych czasach wykazują w swej konstrukcji i formie pewne określone wpływy. Porównanie grup miast pokrewnych pod względem terytorialnym, czy pod względem czasu powstania pozwala na ustalenie stopnia działania tych wpływów nazwanych przez Tołwińskiego "czynnikami urbanistycznymi".

Ryc. 2. Czynnik warunków przyrodniczych: zabudowa włoskiego • miasteczka Pilicciano spontanicznie wykorzystuje bardzo v    trudno warunki przyrodnicze /grzbiet górski/. Specyficz

ne warunki przyrodnicze mogą być głównym czynnikiem rozwojowym miasta, wpływając również w sposób Istotny-na Jogo ukształtowanie /por. ryc. 29, 30, 33, 34 1 in/.

1, Czynnik warunków przyrodzonych łub przyrodniczych /ryc. 1/ wyraża się w oddziaływaniu położenia geograficznego, ukształtowania terenu, budowy geologicznej? zasobów