Konsekwentne wprowadzanie tych opozycji na wszystkich pi«*trafh obrazu poetyckiego wystarcza właściwie do interpretacji utw3 w kategoriach symbolicznych i filozoficznych. Interpretacja jest tyj bardziej prawomocna, że cała twórczość Micińskiego zawiera te same motywy i te same stałe opozycje: światło — mrok, Emanuel —I Lucyfer; formułuje explicite takie same postulaty etyczne dla narodu i ludzkości. Głównym i stałym motywem światopoglądu i twórczości Micińskiego jest konstrukcja Lucyfera, wnoszącego ruch i bunt w martwą, pozbawioną duszy rzeczywistość, cierpiącego, lecz wy-l lywającego świat z letargu. Każe mu, duchowi buntu i niepokoju,1 rządzić w Tatrach, chce znaleźć jego wyraz — używając terminologii poety — w każdej duszy polskiej. Występuje więc Lucyfer w różnych wcieleniach i wersjach: jako Bazylissa odchodząca w mrok — dziwnie rozsłoneczniona, jako Toń — Sumienie wśród 1 świata bez duszy, jako Szatan — „ciemny płomień boży".') Anali-1 zowany wiersz, arcydzieło liryki, mieniące się barwami i znaczeniami, jest również jedną z postaci motywu lucyferycznego.
Sens immanentny liryku potwierdza się i dookreśla, kiedy rozpatrujemy wiersz jako składnik powieści, w którą został wkomponowany, tj. Nietoty — powieści o Polsce. Rozpoczyna on cykl wierszy stanowiących poetycki diariusz, zapiski z wędrówek bohatera powieści, Arjamana — adepta nauk tajemnych, wysłanego przez swojego mistrza w świat, by pomagał budzącej się ludzkości „zwalczać upiora w sobie". Między całością powieści a lirykiem, będącym jego częścią, zachodzą korespondencje analogiczne do tych, które dały
--.i—...* -----:_:___