P5280977 (2)

WARTA SKALSKA-ZLAT (Wrocław)

BIBLIOMETRIA — POJĘCIA, METODY, KIERUNKI BADAN

Bibliometria, wykorzystując metody ilościowo (matematyczne, statystyczne), bada i ocenia właściwości komunikacji pisanej (strukturę, rozmiar, wzrost) oraz pewne jej prawidłowości (koncentrację, rozproszenie, starzenie się), czyin przyczynia się do usprawnienia jej obiegu i podniesienia skuteczności. Termin ten został zaproponowany w 1969 r. przez Alano Pritchnrda', w miejsce sporadycznie do tej pory używanego „bibliografia statystyczna". Pritchard zdefiniował bibliometrię jako „zastosowanie matematycznych i statystycznych metod do książek i innych środków komunikacji". Uznał ją też za jeden z kierunków badawczych, rozwijających się obok biometrii, ekonometrii i naukometrii.

Bibhomctria szybko zyskała aprobatę. W tym samym numerze „Journal of Documcntation", w którym Pritchard przedstawił swoją koncepcję bibliometrii, Robert Kairthorne² użył też tego pojęcia w tytule artykułu na temat praw Bradforda-Zipfa-Mandelbrota, określając bibliometrię jako ilościowe ujęcie właściwości i zachowań piśmiennictwa. Od tej pory wielokrotnie definiowano ten termin, zwykle jednak uznając za punkt wyjścia pierwotną definicję sformułowaną przez Pritcharda. Nieco mocniej podkreślano związki bibliometrii z komunikacją pisaną; Narir. i Moll¹ stwierdzili, że bibliometria to ilościowe ujęcie procesów zachodzących w komunikacji pisanej; Nicholas i Ritchie * formułowali swą

: a. Pritchard, Sfaiisiicat BibUoprapfcy or Bibliom* trlcs, Journal ot Do-Cume.ituUon 1969 nr 4, s. 346 - 349.

•    R. Fairthorne. Kmpiricat Huptrboiic Dutribmioui (Brcad/ord-Zip/-Man-drlbrod) Jor Oibllomclrlc Dcicrlption and P red lc Ii on, Journal of DocumtnUUn 1969 nr 4, s. 621 * 634.

*    F. Nur In, J. Moll. BiWłometrics, Aimiial ftoeiew of Information Science niid Technology 1977 vol. 12, s. 35.

« D. Nicholas, M. KU chi o, Literaturę and Bibiiometrics. London 197S, a 9

HOTCMKI UIIII.IOTKCZNE, H. XXXII: HU *• ■