Zjawisko fotosyntezy obejmuje procesy przekształcania energii świetlnej w chemiczną, czemu towarzyszy synteza związków organicznych z prostych substancji nieorganicznych. Ogólne równanie fotosyntezy przedstawia się następująco:
energia świetlna
6CO2 + 6H2O -► C6Hi206 + 6 02
chlorofil
Proces fotosyntezy składa się z dwóch faz:
- fazy świetlnej, polegającej na wykorzystaniu energii świetlnej do wytworzenia związków bogatych w energię (tzw. siła asymilacyjna: ATP i NADPH);
- fazy ciemnej (cykl Calvina-Bensona), polegającej na wbudowaniu CO2 w obecne w komórce związki organiczne dzięki udziałowi produktów fazy jasnej.
Faza jasna fotosyntezy zachodzi w błonach tylakoidów, a faza ciemna w stromie chloroplastów. W jasnej fazie fotosyntezy biorą udział barwniki roślinne i przenośniki elektronów. W ciemnej fazie fotosyntezy biorą udział enzymy uczestniczące w 3 etapach: karboksylacji, redukcji i regeneracji.
Do głównych barwników fotosyntetycznych należą:
a) chlorofile:
- chlorofil a - niebieskozielony - występuje u wszystkich roślin zielonych;
- chlorofil b - żółtozielony - występuje u wszystkich roślin zielonych z wyjątkiem pewnych glonów;
b) karotenoidy, nadają barwię kwiatom, jesiennym liściom:
- karoteny - pomarańczowoczerwnne - występują we wszystkich roślinach zielonych, w7 korzeniu marchwi, niektórych owocach, nasionach;
- ksantofile - żółte - występują w niektórych tkankach roślinnych zarówno zielonych, jak i niezielonych.
Chlorofile są najbardziej powszechnymi barwnikami roślinnymi, nierozpuszczalnymi w wndzie, lecz bardzo dobrze rozpuszczalnymi w rozpuszczalnikach niepolarnych (np. aceton, etanol, metanol). Zawierają cykliczny układ czterech pierścieni pi roi owych (pierścienie heterocykliczne zawierające azot) tworzących układ porfnymowy. Centrum pierścienia porfhynowego stanowa atom magnezu połączony z atomami azotu pierścieni pirolowych. Do czwartego pierścienia pirolowngo przyłączony jest łańcuch 20-w'ęglowngo alkoholu - fitolu.
I