skanuj0011 3

ad 11.e) Separacja elektryczna obwodu wiecei niż jednego odbiornika

uzupełniona nieuziemionymi połączeniami wyrównawczymi; umożliwia zasilanie więcej niż jednego odbiornika.

Jest dopuszczalna tylko w miejscach ruchu elektrycznego dostępnych dla personelu wykwalifikowanego.

Zadaniem nieuziemionych połączeń wyrównawczych jest:

-    nie dopuścić do wyczuwalnej różnicy potencjałów między obudowami różnych odbiorników,

-    w wypadku drugiego uszkodzenia izolacji wywołać zwarcie wielkoprądowe, wyłączane przez

zabezpieczenie nadprądowe._______________

ad 11.d) Zasilanie napięciem bardzo niskim ze źródła bezpiecznego (układy SELV lub PELV).

Po ochronnym obniżeniu napięcia - w obwodach bardzo niskich napięć, tj. nie przekraczających 50 V dla prądu przemiennego i 120 V dla prądu stałego - można zrealizować ochronę przeciwporażeniową podstawową i przy uszkodzeniu używając tylko jednego środka technicznego, a mianowicie obwodów SELV lub PELV.

Obwód SELV (Safety Extra-Low Voltage) oraz obwód PELV (Protection Extra-Low Voltage) wymagają [5 s.158 i 159 ] niezawodnego oddzielenia elektrycznego od wszelkich innych obwodów, a obwód SELV - również od ziemi. Powinny one być zatem zasilane ze źródła bezpiecznego:

•    transformatorów ochronnych,

•    przetwornic maszynowych o izolacji uzwojeń równoważnej transformatorom ochronnym,

•    baterii akumulatorów lub innych źródeł elektrochemicznych,

•    generatorów napędzanych silnikami spalinowymi,

•    urządzeń elektronicznych o takiej konstrukcji, że napięcia na zaciskach dostępne dla dotyku w żadnych warunkach pracy nie mogą przekroczyć napięć bardzo niskich.

Przewody obwodu SELV i obwodu PELV należy układać oddzielnie od przewodów innych obwodów, a jeśli nie można uniknąć układania ich razem z przewodami innych obwodów - obowiązują zaostrzone wymagania co do ich oddzielenia elektrycznego. Obowiązują też podobne wymagania co do konstrukcji łączników i innych aparatów wiążących ze sobą różne obwody. Od obwodu SELV obwód PELV różni się przede wszystkim tym, że ma uziemienie robocze.

Wtyczki i gniazda wtyczkowe obwodów SELV nie powinny (to znaczy: nie mogą !) pasować do gniazd i wtyczek innych obwodów instalacji ani nie powinny mieć styków ochronnych. Gniazda wtyczkowe i wtyczki obwodów PELV również nie powinny pasować do gniazd i wtyczek innych obwodów (obwodów o innym napięciu), w tym SELV.

Ochrona podstawowa obwodów SELV i PELV [PN-HD- 60364-6:2008] [28], [14; s.292-293] wymaga spełnienia warunków:

•    rezystancja izolacji powinna wynosić co najmniej 0,5 MQ, przy napięciu pomiarowym 250 V (DC); [61.3.3; 61.3.4]

•    obudowy (osłony) o stopniu ochrony co najmniej IP2X.

ROZWIĄZANIEM ZALECANYM JEST OBWÓD SELV; obwód PELV powinien być stosowany tylko wtedy, gdy uziemienie robocze jest nieodzowne (np. dla celów ochrony przeciwzakłóceniowej) lub nieuniknione (np. naturalne uziemienie czujnika pomiarowego). W obwodach SELV powinny bvć stosowane ODBIORNIKI III KLASY CHRONNOŚCI.

Z dowolnego (nie ochronnego) transformatora można zasilać obwody FELV, tzn. obwody bardzo niskiego napięcia dla celów funkcjonalnych, które z uwagi na ochronę dodatkową powinny być traktowane jak ich obwody zasilające o wyższym napięciu. Wymagane [28; 61.3.3], [14; s.292-293] napięcie pomiarowe wynosi 1000 V (DC), a wymagana rezystancja izolacji powinna wynosić co najmniej 1,0 Mft.

Obwodów: PELV, SELV, FELV nie wolno zasilać z autotransformatora, potencjometru lub przekształtnika elektronicznego (nieodpowiedniego), tzn. ze źródła, którego obwód wyjściowy nie jest galwanicznie izolowany od obwodu wejściowego.

10