AD.3 OPERACJE OTWARTEGO RYNKU. .
Sprzedaż i skup papierów wartościowych w banku centralnym od banków handlowych. Banki handlowe są z reguły zainteresowane zakupem papierów wartościowych z banku centralnego z uwagi na fakt, że jest to korzystna i bezpieczna lokata.
Mechanizm tego instrumentu wygląda w ten sposób, że jeżeli bank centralny sprzedaje papiery wartościowe a banki handlowe je kupują zmniejsza tym samym ilość środków, które mogą przeznaczyć na kredytowanie działalności gospodarczej. Powoduje to osłabienie koniunktury gospodarczej.
Dokonanie skupu papierów wartościowych przez bank centralny od banków handlowych powoduje, że dysponują one większą ilością środków, które mogą przeznaczyć na działalność kredytową. Powoduje to pobudzenie koniunktury gospodarce.
Banki handlowe = komercyjne = lokalne
Banki handlowe dzielą się na uniwersalne i specjalistyczne
- Uniwersalne: zajmują się kredytowaniem wszystkich stref działalności gospodarczej, a także udzielają kredytów różnym podmiotom gospodarczym (np. PKO BP)
- Specjalistyczne: ukierunkowuje swoją działalność na określoną sferę działalności gospodarczej np. BGŻ - większość kredytów udzielana na działalność związaną z rolnictwem), BRE ( Bank rozwoju eksportu), Bank Handlowy - rozliczenia w handlu zagranicznym, BOŚ - bank ochrony środowiska - ponad 60% kredytów udziela na przedsięwzięcia proekologiczne), są to bania rolne, inwestycje hipoteczne, kasy oszczędnościowe, głównie zajmują się kredytowaniem w sferze działalnictwa mieszkaniowego.
Funkcje banków handlowych:
- pasywne (bierne) - gromadzenie udziałów i depozytów należących do osób fizycznych i prawnych (przedsiębiorstwa)
- aktywne (czynne) - udzielanie kredytów różnym klientom: zarówno instytucjom jak i osobom fizycznym, a także prowadzenie inwestycji, także papiery wartościowe
- pośredniczące - dokonywanie rozliczeń na życzenie i w imieniu klientów banków (mogą to być: rozliczenia gotówkowe, rozliczenia bezgotówkowe). W Polsce: są to przelewy, przelewy elektroniczne, obrót czekowy i inkasowy.
Ważnym elementem działalności banków jest udzielanie kredytów, ponieważ z tego tytułu uzyskują określone oprocentowanie, które jest główną pozycją uzyskiwanych dochodów z operacji bankowych, a które jest uzupełnione tzw. PROWIZJĄ.
Te dochody pozwalają po potrąceniu zobowiązań bankowych wypracować zysk.
Są dwa rodzaje kredytów udzielanych przez banki:
- pieniężny - wypłacanie klientom określonych środków pieniężnych
- towarowy-7 (kupiecki handlowy) - kredyt konsumpcyjny udzielany na zakup określonego towaru, np. samochodu
15