skanuj0028

Stawy rąk: zmiany zwyrodnieniowe w obrębie slawu promieniowo--nadgarstkowego oraz stawów nadgarstka są zwykle następstwem urazów (złamanie kości promieniowej w miejscu typowym, złamanie kości łód-kowatej), rzadziej martwicy aseptycznej kości księżycowej lub mikroura-zów (choroba wibracyjna). Zmiany zwyrodnieniowe powstają w stawie promieniowo-nadgarstkowym oraz promieniowo-łokciowym dalszym powodując mierne ograniczenie ruchów. Znacznie częściej zmiany te występują w stawie między kością czworoboczną większą a I kością śród-ręcza, będąc powodem dokuczliwych bólów.

Zmiany zwyrodnieniowe pojawiają się przede wszystkim w stawach międzypaliczkowych dalszych. Guzki Heberdena - występujące przeważnie u kobiet w okresie przekwitania - są uważane za szczególną postać choroby zwyrodnieniowej, w której dużą rolę odgrywa dziedziczność. Są to twarde guzki umiejscowione na grzbietowo-bocznej powierzchni palców II-V obok stawów międzypaliczkowych dalszych. Powodują one niekiedy wadliwe ustawienie paliczków na skutek podwichnięcia w tych stawach (rys. 33).

Rysunek 33. Guzki Heberdena

Zmiany zwyrodnieniowe stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka idą często w parze z guzkami Heberdena. Są one przyczyną bólów nasilających się szczególnie przy ruchach odwodzenia i przeciwstawiania kciuka. Powoduje to trudności w wykonywaniu wielu czynności, tym bardziej że skłonność do zaostrzeń bólów jest bardzo duża.

Fizjoterapia: zleca się zabiegi fizykalne rozgrzewające, np. okłady parali nowe, wcieranie maści rozgrzewających, ćwiczenia ruchów w stawach rąk, najlepiej w ciepłej wodzie z dodatkiem soli leczniczych.

Stawy łokciowe: zmiany zwyrodnieniowe stawów łokciowych są prawie zawsze zmianami wtórnymi. Powstają one po urazach (złamania, zwichnięcia) i mikrourazach oraz po zapaleniach. Stwierdza się je w stawie ramienno-łokciowym, ramienno-promieniowym oraz promieniowo-łok-ciowym bliższym. Osteofity ograniczają zakres ruchów zginania, prostowania oraz nawracania przedramienia. Często występujące wolne ciała w jamie stawu mogą spowodować zablokowanie mchów. Chorzy skarżą się na bóle przy mchach w stawie i na osłabienie siły mięśni kończyny górnej.

Fizjoterapia: jak przy zapaleniu okołostawowym łokcia (str. 90).

Stawy barkowe: zmiany zwyrodnieniowe rzadko występują w stawie ramiennym, natomiast częściej w stawie obojczykowo-barkowym. Występują bóle barku promieniujące do łopatki, szyi, ramienia. Badaniem stwierdza się mierny zanik mięśnia naramiennego oraz ograniczenie odwodzenia i skręcania ramienia na zewnątrz. W czasie mchu w stawie nasilają się bóle i są słyszalne typowe trzaski.

Fizjoterapia: jak przy zespole bolesnego barku (str. 88).

Stawy skokowe i stawy stóp: przyczyną zmian zwyrodnieniowych tych stawów są głównie urazy: złamania, uszkodzenia więzadeł, zaburzenia statyki stopy (koślawość, szpotawość), procesy zapalne. Szpara stawu ulega zwężeniu, a na przedniej i tylnej powierzchni dalszej nasady kości piszczelowej tworzą się osteofity. Ruch jest ograniczony i bolesny. Utrwalone płaskostopie statyczne lub pourazowe przeciąża stawy stępu, głównie staw skokowo-łódkowy. Chód jest bolesny i niezgrabny. Powstawanie wyrośli kostnych w stawie śródstopno-paliczkowym palucha powoduje znaczne ograniczenie mchomości w tym stawie utmdniając propulsję.

|est to tak zwany paluch sztywny. Do powstawania zmian zwyrodnieniowych w tym stawie przyczynia się również nieprawidłowe ustawienie palucha, na przykład paluch koślawy.

Leczenie zachowawcze polega na noszeniu wkładek lub obuwia ortopedycznego, stosowaniu zabiegów fizykalnych. Zaleca się powszechnie

61