skanuj0054 (4)

Tabł. III. Rodzaje prac konserwatorskich w zabytkach architektury Table III. The warious consewation of monuments of architecture

to wspomnieć jeszcze o rekompozycji i działaniach zabezpieczających¹⁸. Właśnie uwzględnienie specyfiki tych wszystkich prac w zależności od generalnej koncepcji, rodzaju zabytku i jego stanu zachowania oraz poszanowanie autentycznej substancji odróżnia projekt konserwatorski od zwykłego projektu budowlanego dotyczącego przebudowy bądź kapitalnego remontu budynku. Projekt ten już od pierwszego stadium musi być konsultowany z auto-rem(ami) opracowań historycznych oraz musi spełniać szereg warunków, takich jak np. utrzymywanie się w standradzie istniejącego zabytku, nie może też niszczyć nie tylko substancji, ale także „anomalii” w nim występujących. Ten ostatni problem najlepiej ilustruje Barbacci: 18. „Rekompozycja jest ponownym złożeniem zabytku (lub jego fragmentów) z użyciem autentycznych elementów. Może nastąpić w wypadku zawalenia się budynku lub jego przeniesienia. Zabiegowi temu mogą towarzyszyć drobne uzupełnienia, które powinny być wykonane w sposób czytelny [...] Prace zabezpieczające mają

„Projekt konserwacji nie powinien nigdy przewidywać wprowadzenia jakichkolwiek zmian w kształtach pierwotnych, nawet jeśli te wykazują pewne nieregu-larności robót powstałe w trakcie budowy, niezgodności materiału czy konstrukcji, lub też błędy prawdziwe czy mniemane. Wszystko to charakterystyczne jest dla dawnej techniki, dla dawnych metod organizacji pracy, dla osobowości i zamiłowań rzemieślników, możliwości materiałowych i innych jeszcze czynników. Krótko móioiąc jest częścią historii zabytku i nie może ulec zmianie bez sprzeniewierzenia się jego duchowi, a zatem bez umniejszania jego wartości .

Utrzymanie się w standardzie to zapewnienie nowym elementom lub nowym projektowanym wnętrzom tego samego poziomu, jaki cechuje cały zabytek na celu zatrzymanie procesu dalszego niszczenia zabytku i usunięcia jego zagrożeń. Rozróżniamy zabezpieczania czasowe (doraźne) i zabezpieczenia stałe” — M. Arszyński, J. Tajchman, op. cit., s. 17. 19- A. Barbacci, op. cit., s. 324.

156