skanuj0143

284

Zadańie 3

Wyznaczyć właściwą zdolność skręcającą roztworu cukru (sacharozy) w wodzie dla użytej długości fali, w określonej temperaturze.

Źródło i światła przysłaniamy żółtym filtrem interferencyjnym. Między skrzyżowane polaroidy wstawiamy naczynie z roztworem wodnym cukru o znanym stężeniu c i znanej długości l warstwy roztworu. Obserwujemy rozjaśnienie pola widzenia. Aby uzyskać ponowne zaciemnienie, należy analizator obrócić o kąt a:

a =a₀ Ic.

Wyliczamy stąd:

Pomiar kąta a wykonujemy kilkakrotnie.

Zadanie 4

Otrzymywanie i badanie światła spolaryzowanego kołowo.

W bieg wiązki światła wprowadzamy filtr interferencyjny. Do komory przyrządu polaryzacyjnego wstawiamy ćwierćfalówkę i ustawiamy tak, aby płaszczyzną drgań polaryzatora tworzyła kąty 45° z płaszczyznami drgań promienia zwyczajnego i nadzwyczajnego w ćwierćfalówce. Obracając analizator dookoła osi poziomej obserwujemy, że nie zmienia się natężenie światła przechodzącego, podobnie jak w przypadku, gdy na analizator pada światło nie spolaryzowane. Aby się przekonać, że wiązka padająca na P₂ jest istotnie spolaryzowana kołowo, wstawiamy w jej bieg drugą ćwierćfalówkę, zorientowaną względem polaryzatora tak jak pierwsza. Wytwarza ona między promieniem

zwyczajnym a nadzwyczajnym dalszą różnicę faz j[n (lub f n), czyli obie wiązki opuszczające drugą ćwierćfalówkę, drgające w płaszczyznach do siebie prostopadłych, różnią się teraz w fazie o kąt n. Superpozycja dwóch takich drgań daje drganie prostoliniowe. Podczas obrotu analizatora otrzymujemy kolejno zupełne wygaszanie i rozjaśnianie pola widzenia.

Zadanie 5

Obserwacja dwójłomności wymuszonej.

W przyrządzie polaryzacyjnym polaryzator i analizator ustawiamy w położeniu skrzyżowanym. Pomiędzy nie wkładamy płytkę z materiału elastoop-tycznego, mechanicznie i optycznie izotropowego. Pole widzenia pozostaje ciemne. Jeżeli jednak w płytce wywołamy stan naprężeń, np. przez ściskanie, wówczas pojawiają się prążki interferencyjne. Różnica dróg optycznych inter-ferujących ze sobą promieni zależy od kierunku i wartości naprężeń głównych ; powstających w płytce i zmieniających własności optyczne badanego materia-1 łu. Efekt ten jest wykorzystywany do określania naprężeń w badaniach, na mo- | delach elementów konstrukcji.

Literatura

[1]    D.Halliday, R.Resnick: Fizyka, t.2. PWN, Warszawa 1972, s.588-597.

[2]    AJanuszajtis: Fizyka dla politechnik, t.3. PWN, Warszawa 1991.

[3]    Sz.Szczeniowski: Fizyka doświadczalna, cz.4, Optyka. PWN, Warszawa 1971, s.378-387,

[4]    H.Szydłowski: Pracownia fizyczna. PWN, Warszawa 1997, s.383-397.

■¹'' ■ 1 HTlilNinf [HFIIf FEIflHIffilll