skanuj0151

<»iuiodii uuiriuwanid upuiuw luchu i uzysk ni eu uciszonych [8]

Metodę sumowania oporów zaproponowano także do wyznaczenia momentu tarcia iożysk o małych wymiarach {d < 10 mm) i znacznym niewykorzystaniu ich granicznej nośności.

Przy obciążeniu promieniowym silą P_p:

(2.7)

M = M + 1,25 kP_n —-'    °    ^p D_t

Przy obciążeniu promieniowym P_p i osiowym P_w:

(2.8)

gdzie: M_o = 0,04 d_m — dla łożysk poprzecznych oraz M_a =0,06 d_m dla łożysk wa-hliwych, moment wyrażony w [mNin], k — współczynnik tarcia tocznego, k = (0,003 -0,007) mm,

D_t — średnica elementu tocznego [mm], d_m — średnica podziałowa łożyska [mm].

Metoda anaUtyczno-doświadczalna [4]

W wyniku rozważań analitycznych, wspartych badaniami doświadczalnymi, opracowano zależność do obliczenia momentu M oporów ułożyskowania na dwóch łożyskach kulkowych zwykłych, oznaczonych i i i. Opracowany wzór jest szczególnie zalecany w przypadku znacznego niedociążenia łożysk, tj, gdy P < 0,1 C:

(2.9)

gdzie: M — moment tarcia w ułożyskowaniu [ntNmj,

a — parametr zależny od temperatury t [°C] otoczenia, w której pracuje u łoży skowanie,

v — lepkość kinematyczna oleju [mm²/s] w temperaturze 50°C, tt - prędkość obrotowa ułożyskowania [obr/min],

D_{wA b}> Dtf _B ~ średnica bieżni pierścienia wewnętrznego (w) i zewnętrznego (z) łożysk A i B,

b — współczynnik zależny od klasy dokładności wykonania łożysk,

P_z — obciążenie zastępcze w ułożyskowaniu.

Parametr a, zależny od temperatury otoczenia, oblicza się z zależności:

gdy temperatura otoczenia t s 20°C,

a = 10 ³⁰

gdy temperatura otoczenia t< 20°C.

Średnice bieżni pierścieni wewnętrznego i zewnętrznego nie są znane. Aby uniknąć wykonywania pomiarów tych średnic, można przyjąć ich wartości takie, jak wymiary średnic d_l oraz D_l związanych z zabudową łożyska. Wartości średnic d_l i D, są podawane w katalogu dla każdego łożyska tocznego:

— dla łożyska oznaczonego A: D_wA - D_u oraz = d_jA,

- dla łożyska oznaczonego B\ D_wB - D_1B oraz ^D* = ^dlB-

Współczynnik b przyjmuje wartości uzależnione od klasy dokładności

wykonania łożyska:
- dla klasy P4:	% Osł II >£>
— dla klasy P5:	ł> = 2,5 ■ 10"^3
— dla klasy P6:	b = 3 • lO"^3,
— dla klasy PO:	b = 4 • 10~^3.

Przyjęto, że łożysko oznaczone indeksem A jest osadzone na wale i w obudowie tak, że przenosi obciążenie poprzeczne P_pA oraz wzdłużne P_wA. Łożysko oznaczone indeksem B natomiast pizenosi tylko obciążenie poprzeczne P _B.

Obciążenie zastępcze P_z ułożyskowania, w którym łożysko A jest obciążone siłą działającą pod kątem p oblicza się z następujących zależności:

- gdy kąt p jest mniejszy lub równy kątowi a₀ działania łożyska, P i «₀:

P* = Pi⁺ p_pb

— gdy kąt p jest większy kąta od cc₀ działania łożyska, p > a₀:

P. =

+ P,

sin a„

pB

przy czym wartości kątów a₀ i P określają następujące zależności: — kąt a<j działania łożyska

1

8_n

\

— kąt p kierunku obciążenia łożyska A

0,08 d_t

(2.10a)

P = arctg

wA

(2.10b)

PA

gdzie: a₀

pA * pB

—    maksymalny kąt działania łożyska,

—    luz poprzeczny łożyska A [mm],

—    średnica kulek w łożysku A [mm],

—    obciążenie wzdłużne w łożysku A [N],

—    obciążenie poprzeczne łożysk A i B [N],

29