do utrzymania w prawidłowym stanic kondycji fizycznej, a także zapobiegają wielu chorobom lub je leczą.
Brak witamin w pożywieniu lub ich niedostatek objawia sic przede wszystkim zahamowaniem wzrostu, zniekształceniem kończyn lub części organizmu ludzkiego, zatraceniem słuchu, powonienia, zmianami w oczach i osłabieniem wzroku, bólami głowy, zmianami na skórze, wypadaniem owłosienia, łamliwością i słabością paznokci, utrata uzębienia, zmianami w układzie nerwowym, ogółnym osłabieniu, podatności zapadania na różne choroby, braku odporności organizmu na wiele chorób, itp. Należy dodać. że długotrwały brak witamin w pożywieniu prowadzi do licznych, bardzo poważnych schorzeń kończących sic niekiedy śmiercią.
Schorzenia spowodowane brakiem witamin nazywamy awitaminozami. Każdy pokarm dzienny powinien zawierać określona ilość witamin, a szczególnie najwięcej ich potrzebują dzieci, młodzież i osoby palące papierosy
W miarę odkrywania poszczególnych witamin nadawano im nazwy kolejnych liter alfabetu. Obecnie, gdy budowa większości witamin jest już znana, nazwy witamin nadaje sic w zależności od ich charakteru chemicznego. lub sposobu działania, tak np. witamina B2 otrzymała nazwę ryboflawiny. a witamina PP — kwasu nikotynowego.
W normowaniu zapotrzebowania na witaminy i określaniu ich zawartości w produktach uwzględnia sic najważniejsze z nich dotychczas znane, a mianowicie A. BI. B2. B6. B12. C. D. E. Wartość witamin określa sic wagowo lub w jednostkach międzynarodowych.
Jeśli chodzi o witaminę A (akscroftoł), to jej brak jest główną przyczyną osłabienia wzroku (tzw. kurzą ślepotą), wpływa na zahamowanie wzrostu i rogowacenia nabłonka
Niebezpieczeństwo występowania niedoboru witaminy A zależy w dużym stopniu od niewłaściwego odżywiania, a także od utraty zdolności przyswajania i magazynowania witaminy A w wątrobie. W drugim przypadku może to być przyczyną schorzenia lub upośledzeniem.
Witamina A występuje w produktach pod postacią właściwej witaminy, jak na przykład w tranie, w postaci prowitamin, czyli związków, z których organizm ludzki wytwarza właściwą witaminę
Prowitaminy, głównie karoten, występują w owocach i warzywach o czerwonym i żółtym zabarwieniu, np. w marchwi, pomidorach, morelach, dyni. brzoskwini, itp. a także w warzywach zielonych np. w szczypiorku, sałacie, zielonym groszku, szczawiu, w szpinaku, itp.
Witamina A występuje także w produktach pochodzenia zwierzęcego. Najbogatszym źródłem witaminy A. poza tranem, jest wątroba, masło, jaja, sery, śmietana i różne przetwory mleczne.
Witamina BI (tiamina) odgrywa regulującą role w spalaniu węglowodanów w organizmie. Długotrwały niedobór tej witaminy lub braku