Km"" mm m | 1 ggji m i |u ;■ « w -w
Andrzej Klasik
Schemat 2. Koncepcje rozwoju lokalnego
Opracowanie wiasne na podstawie projektów realizowanych w województwach: katowickim, legnickim i opciiskłrr. Andrzej Ktasik. kokainy Rorwo> Cospodarczv
samym czasie. Pojawiają się one z różną siłą w poszczególnych sektorach gospodarczych. Istnieją i pojawiają się miejsca uprzywilejo-wane/ tzw. bieguny, z których za pośrednictwem sieci powiązań następuje rozprzestrzenianie się efektów rozwojowych. Współcześnie, mnożnikową rolę biegunów spełniają parki naukowe i centra technologiczne bądź specjalne strefy aktywności gospodarczej.
Koncepcja rozwoju endogenicznego, to koncepcja wykorzystująca wewnętrzne potencjały rozwojowe wspólnot lokalnych i po-nadlokalnych. Jest to koncepcja oparta o tradycje i kultury lokalne, o całość zwaloryzowanego potencjału ludzkiego, innowacyjnego, naturalnego, technicznego, finansowego i instytucjonalnego gminy.
Koncepcja rozwoju zintegrowanego lub też rozwoju integralnego jest koncepcją rozwoju całościowego obejmującego wszystkie ważne wymiary rozwoju lokalnego. Współzależnie trzeba analizować i rozwiązywać problemy rozwoju społecznego, gospodarczego, ekorozwoju i rozwoju przestrzennego. Wymiar gospodarczy jest jedynie jednvm z wymiarów rozwoju lokalnego. W koncepcji rozwoju zintegrowanego kluczowe znaczenie ma wietokryteriowe rozwiązywanie problemów oraz procesy integracji społecznej, technicznej i instytucjonalnej.
Każda miejscowość czy gmina, ma swoje mocne strony definiujące jej atrakcyjność dla mieszkańców i businessu. Poszczególna gmina lub wspólnota ponadlokaina jest unikalna pod względem położenia i struktury'. Korzystne położenie w sieci połączeń komunikacyjnych i telekomunikacyjnych, zasoby ludzkie o wysokich kompetencjach zawodowych, wysoki potencjał badawczy i edukacyjny, wysoka jakość życia i walory krajobrazowe to niektóre istotne czynniki rozwoju endogenicznego.
Idea rozwoju samopodtrzymującego się, to koncepcja rozwoju kojarzonego ż ekorozwojem lub rozwojem proekologicznym gminy lub regionu. Jest to rozwój uwzględniający potrzeby obecnych i przyszłych pokoleń, społeczności lokalnych. Jest to rozwój ekologicznie bezpieczny. W znaczeniu gospodarczym, jest to rozwój poddany kryterium konkurencyjności międzynarodowej. Oznacza to, że tylko te miejscowości i regiony mogą liczyć na trwały rozwój gospodarczy, których bazowe działalności gospodarcze są zdolne sprostać konkurencji międzynarodowej. Tylko takie przedsiębiorstwa i miejsca pracy są bezpieczne gdzie tworzy się dobra i usługi o wysokiej jakości. Jej źródeł upatruje się w rozwoju technologicznym, kompetencjach zawodowych i procesach innowacyjnych. W ujęciu przestrzennym jest to rozwój oparty na sieciach współpracy.
Rozwój konkretnej miejscowości lub gminy zależy od wielu czynników. Są to tzw. czynniki „twarde" oraz czynniki „miękkie". Z jednej strony są to budynki i tereny o uporządkowanym statusie własnościowym, wydzielone i urządzone dla działalności gospodarczej strefy czy parki, nowoczesna infrastruktura techniczna, komunikacja zewnętrzna i telekomunikacja oraz systemy promocyjne operujące ofertami i zachętami lokalizacyjnymi. Z drugiej strony, jest to sprawna administracja lokalna i dobry klimat dla businessu, sieć instytucji świadczących profesjonalne usługi dla przedsiębiorstw, wykształcenie i umiejętności łudzi, dostępność specjalistycznych usług edukacyjnych i medycznych oraz walory środowiska i krajobrazu.
Każdy z wymienionych czynników może okazać się istotny. Dopiero w określonym miejscu i w konkretnej sytuacji uzewnętrznia się ranga poszczególnych czynników rozwoju. Jedno jest wszak pewne, a mianowicie to, że najwięcej zależy od potencjału i ducha indywidualnej przedsiębiorczości oraz od inicjatywy i zdolności kreacyjnej wspólnot lokalnych oraz od współpracy różnych partnerów.
19