Łacina strt 75

Odmiana czasownika co, ire, ii, itum - iść

Należy on do niewielkiej grupy czasowników o odmianie nieregularnej (verba anomala). Odmianę nieregularną spotykamy w zasadzie tylko w praesens i ewentualnie w czasach utworzonych od praesens.

Odmiana czasownika co, ire, ii, itum - iść

futuri I

ibo (pójdę)

ibis

ibit

Indicativus:

praesentis

1)    eo (idę)

2)    is

3)    it

imperfecti

ibam (szedłem)

ibas

ibat

1)    imus

2)    itis

3)    eunt

Coniunctivus:

praesentis

1)    eam (szedłbym)

2)    eas

3)    eat

1)    eamus

2)    eatis

3)    eant

Imperativus:

praesentis:    i! (idź!)

ibamus

ibatis

ibant

imperfecti

ircm (szedłbym)

ires

iret

iremus

iretis

irent

ite! (idźcie!)

iblmus

ibltis

ibunt

Participium praesentis:

iens - (idący, idąc), gen.: euntis

Indicativus:

perfecti

1)    ii (poszedłem)

2)    isti

3)    iit itd.

plusąuamperfecti

ieram (poszedłem (był))

ieras

ierat

itd.

futuri II

iero (będę szedł)

• W •

iens

ierit

itd.

Coniunctivus:

perfecti

1)    ierim (poszedłbym)

2)    ieris

3)    ierit

plusąuamperfecti

issem (poszedłłpan (był))

isses

isset

Czasowniki złożone odmieniające się według powyższego wzoru:

abćo,	-irc, -Ti, -itum	- odchodzić
adeo,	-irc, -Ti, -Itum	- podchodzić, dochodzić
exeo,	-irc, -Ii, -itum	- wychodzić
ineo,	-irc, -Ii, -Itum	- wchodzić
praetereo,	-ire, -Ii, -Itum	- mijać
redćo,	-ire, -ii, -Itum	- wracać

Zwróć uwagę na znaczenie, jakie nadają czasownikowi podstawowemu przedrostki: ab-, ad-, ex-, praeter-, re-.

Ćwiczenia

1.    Przetłumacz: Tardissime is, arnice, celerius ibo. Yobis abeuntibus cibos dabo. Sic itur ad astra. Tempus est me hinc abire. Pax intrantibus, salus cxeuntibus. Consilium abeundi. Zapamiętaj wiersz:

Nec, quae praeteriit, iterum revocabitur unda,

Nec, quae praeteriit, hora redire potest.

2.    Przetłumacz: Caesar a Gergovia discessisse auditur. Ilomcrus caccus fuisse dicltur. Promunturium Miseni a Miseno, Aencac comite, nomen habcrc dicitur, qui eo loco mortuus et sepultus est. Sucbi centum pagos habuisse dicuntur. Finitimae gentes ab hoc populo e finlbus suis pulsae esse traduntur et longe latequc agri vacavisse dicuntur. Qui tacet conscntire videtur.

3.    Zapamiętaj zwroty: alibi, ad acta, ad rem, bene natus, bis, corpus delicti, credo, curriculum vitae, de facto, errata, et cetcra, exempli causa, cx libris, ex officio, gloria victis, vacat.

Uwaga: W ćwiczeniu 1 występuje wiersz - dystych elegijny. Przeczytaj zasady metryki na s.

LECTIO UNDEYICESIMA

De Aristidc

(na podstawie Korneliusza Ncposa De viris illustribus)

Aristidcs, Lysimachi filius, Athcniensis, acqualis fere fuit Themistocli atquc cum co de principatu contendit. In his autem cognitum est, quanto antestaret eloquentia innoccntiae. Quamquam cnim adeo exccllcbat Arislides abstinentia, ut unus post hominum mcmoriam cognomine Iustus sit appcllalus, tamen, a Themistócle collabefactus, testula illa exsilio deccm annorum