larsen0466

466 II Anestezjologia ogólna

Służy on do podawania anestetyków i leków w nagłych przypadkach, jak również do wlewów roztworów elektrolitowych lub koloidowych oraz krwi.

2.1.1 Miejsca nakłucia

Najważniejsze miejsca nakłucia do standardowego dostępu dożylnego przedstawiono na ryc. 20.1. Żyły grzbietu ręki powinny być kaniulizowane w pierwszej kolejności: są one często duże i dobrze widoczne, przebiegają stosunkowo prosto i zwykle łatwo je nakłuć. Niebezpieczeństwo nakłucia tętnicy jest w tej okolicy niewielkie. Niekorzystne jest jednak to, że po operacji ta skaniulizo-wana ręka zwykłe nie może pozostać nieruchoma.

Przy dłużej trwającym unieruchomieniu lepiej kaniulować żyły przedramienia. W obszarze łokcia istnieje niebezpieczeństwo nakłucia tętnicy ra-miennej lub uszkodzenia nerwu pośrodkowego. U dorosłych ze względu na niebezpieczeństwo za-krzepicy żyły stopy powinny być nakłuwane tylko w wyjątkowych przypadkach. Żyła szyjna zewnętrzna jest dobrze dostępna do kaniulizacji.

Kolejność postępowania:

-    przedramię lub grzbiet ręki,

-    skóra głowy (noworodki),

-    żyła szyjna zewnętrzna,

-    zgięcie łokciowe (tylko wyjątkowo),

-    kostka lub stopa.

Źle wypełnione żyły mogą się lepiej uwidocznić po wywołaniu zastoju. Stosuje się niższe ułożenie kończyn lub głowy (żyła szyjna zewnętrzna), opukiwanie albo użycie mokrego ciepłego okładu. Wtedy żyły łatwiej nakłuć. Bardzo rzadko kaniuluje się żyłę dopiero po wziewnym wprowadzeniu do znieczulenia, np. sewofluranem. Obowiązuje zasada:

I Wprowadzenie do znieczulenia u dorosłych bez dostępu dożylnego stosowane jest w wyjątkowych przypadkach.

2.1.2 Sprzęt

Najczęściej są stosowane kaniule z tworzyw sztucznych z dodatkowym wejściem albo bez niego do podawania leków oraz z bocznymi skrzydełkami. U noworodków czasami stosuje się kaniule metalowe (np. Butterfly). Kaniule z tworzyw' sztucznych są bardziej giętkie, bezpieczniejsze przy zmianach położenia i umożliwiają większą mobilność, ale nakłuwanie nimi żył u małych dzieci jest jednak nieco trudniejsze niż kaniulami metalowymi.

Kaniule z tworzyw sztucznych są wprowadzane do żyl wraz ze znajdującą się w jej wnętrzu metalową igłą (rys. 20.2a do c).

U dorosłych najczęściej stosuje się kaniule o średnicy wewnętrznej 1,4-1,6 mm. Do szybkiego wyrównania objętości wewnątrznaczyniowej

Ryc. 20.1 Miejsca nakłuć żył na ręce i przedramieniu.