larsen0574

574 II Anestezjologia ogólna

niane do krwi, uzyskując w osoczu najwyższe stężenie po ok. 10-20 min od podania.

BPo wstrzyknięciu środka znieczulającego miejscowo przez 30 min należy zwracać uwagę na ogólne reakcje toksyczne (zob. rozdz. 8).

Dodanie adrenaliny pozwala zmniejszyć wchłanianie anestetyków lokalnych i w ten sposób także ich ogólne działanie toksyczne (zob. rozdz. 8).

4 Ogólne skutki znieczulenia zewnątrzoponowego

Pośrednie skutki blokady zewnątrzoponowej odpowiadają zasadniczo skutkom znieczulenia podpaję-czynówkowego (zob. rozdz. 22). Istotne różnice dotyczą ogólnego działania środków znieczulających miejscowo. O ile w znieczuleniu podpajęczy-nówkowym bezpośrednie działanie toksyczne anestetyków lokalnych właściwie nie występuje, o tyle w znieczuleniu zewnątrzoponowym jest inaczej. Praktycznie ważne:

W znieczuleniu zewnątrzoponowym środek znieczulający miejscowo wstrzyknięty zostaje do przestrzeni bogato unaczynionej. Jest zatem możliwe, że wskutek względnego lub rzeczywistego przedawkowania albo przypadkowego wstrzyknięcia leku do naczynia krwionośnego jego stężenie we krwi krążącej szybko wzrośnie do wartości toksycznej, wywołując zagrażające życiu powikłania.

4.1 Wpływ na układ krążenia

Wpływ blokady zewnątrzoponowej na układ krążenia może mieć charakter pośredni, wywołany blokadą układu współczulnego, oraz bezpośredni, spowodowany działaniem wchłoniętego anestetyku podanego lokalnego i środka obkurczającego naczynia.

Wpływ blokady współczulnej na czynność układu krążenia podczas znieczulenia zewnątrzoponowego odpowiada ilościowo znieczuleniu podpajęczynówkowemu (zob. rozdz. 22). Blokada współczulna podczas znieczulenia zewnątrzoponowego rozwija się jednak wolniej, a mianowicie średnio przez 25 min, a w porównaniu ze znieczuleniem podpąjęczynówkowym średnio 12 min dłużej. Dlatego początkowo reakcje ze strony układu krążenia podczas znieczulenia zewnątrzoponowego są słabiej wyrażane niż w czasie znieczulenia podpajęczynówkowego. Wysokość blokady czuciowej w znieczuleniu zewnątrzoponowym odpowiada wysokości blokady współczulnej, w znieczuleniu podpąjęczynówkowym natomiast blokada współczulna obejmuje 2-3 segmenty wyżej niż blokada czuciowa. Dla obu rodzajów blokad obowiązuje jednak ta sama zasada:

| Nasilenie działań niepożądanych ze strony układu krążenia zależy przede wszystkim od rozległości blokady współczulnej.

Spadek ciśnienia tętniczego podczas znieczulenia zewnątrzoponowego jest zaś nie mniejszy niż podczas znieczulenia podpajęczynówkowego; szczegóły - zob. rozdz. 22.

4.2    Wpływ na ukrwienie narządów

Podczas znieczulenia zewnątrzoponowego zmniejsza się przepływ krwi przez wątrobę, co prawdopodobnie jest spowodowane wzrostem oporów w łożysku Irzewnym. Wydaje się, że oprócz blokady współczulnej, pewną rolę odgrywa także bezpośrednie działanie środka znieczulającego miejscowo.

Przepływ krwi przez nerki i wielkość filtracji kłębuszkowej zmniejszają się prawdopodobnie z powodu obniżenia ciśnienia tętniczego podczas znieczulenia zewnątrzoponowego.

4.3    Wpływ na układ oddechowy

Wpływ na układ oddechowy odpowiada w znacznym stopniu działaniu znieczulenia podpajęczynówkowego (zob. rozdz. 22). Nawet wysokie znieczulenie zewnątrzoponowe nie upośledza wentylacji i wymiany gazowej. W wyniku zwiotczenia ściany brzucha i klatki piersiowej, co zdarza się niekiedy w wysokim znieczuleniu, niektórzy pacjenci odczuwają duszność.

W wysokim znieczuleniu zewnątrzoponowym wskutek porażenia mięśni brzucha i mięśni międzyżebrowych upośledzony jest odruch kaszlowy, co powoduje niebezpieczeństwo aspiracji podczas operacji w nadbrzuszu.