0000011 3

10 Rehabilitacji'

1)    uszkodzenie (ang. impairment) jako wszelką stratę lub wadę psychicznej, fizjologicznej lub anatomicznej struktury albo czynności:

2)    niepełnosprawność (ang. disabilit}-) jako wszelkie ograniczenie lub brak wynikający z uszkodzenia - możliwości wykonywania czynności na poziomie uważanym za normalny dla człowieka;

3)    upośledzenie (ang. handicap) jako niekorzystną (gorszą) sytuację danej osoby, będącą mmikiem uszkodzenia lub niepełnosprawności, polegającą na ograniczeniu lub uniemożliwieniu wypełniania ról, które są uważane za normalne, biorąc pod uwagę jej wiek, płeć, czynniki kulturowe i społeczne.

1.4. Uwarunkowania skuteczności rehabilitacji

Skuteczność rehabilitacji osób niepełnosprawnych zależy od wielu czynników, m.in.: a) akceptacji własnej niepełnosprawności i akceptacji niepełnosprawnego przez inne osoby; b) wielorakich barier hamujących rozwój systemu rehabilitacji; c) tworzenia podstaw naukowych rehabilitacji; d) realizowania zasad polskiej koncepcji rehabilitacji.

1.4.1.    Akceptacja. Jest to stan zachowań emocjonalnych i psychologicznych samej osoby niepełnosprawnej, jej rodziny i osób z najbliższego i dalszego otoczenia, a także społeczeństwa. Dla osoby niepełnosprawnej bardzo ważne jest pogodzenie się z ewentualną nieodwracalnością swego kalectwa i przekonanie, że utracone wartości można zastąpić wieloma innymi. W realizacji tego trudnego, niemniej podstawowego warunku skuteczności rehabilitacji powinien pomóc w sposób profesjonalny psycholog kliniczny. Istotnym punktem wyjścia do ułożenia sobie przyszłego życia przez osobę niepełnosprawną są akceptacja jej przez rodzinę oraz bliskich i życzliwość okazywana przez sąsiadów, a więc akceptacja niepełnosprawnego dziecka przez środowisko szkolne, czy niepełnosprawnego dorosłego przez współpracowników, co z kolei stanowi pole działalności pracownika socjalnego. Chociaż w wielu wypadkach jest to nieuniknione, tendencje do przekazywania osób niepełnosprawnych pod opiekę państwową, a nie lokalnych społeczności, należy uznać za brak akceptacji przez społeczeństwo idei rehabilitacji.

1.4.2.    Bariery. Spośród wielu przeszkód, które hamują rozwój rehabilitacji, najczęściej są wymieniane bariery: 1) wynikające z postaw społeczeństwa, 2) architektoniczno-urbanistyczne i komunikacyjne, 3) legislacyjne.

1.    Brak zrozumienia potrzeb osób niepełnosprawnych wykazują zarówno poszczególne jednostki, np. pracownicy urzędów państwowych, administratorzy domów mieszkalnych, a nawet przedstawiciele służby zdrowia, jak i cale zbiorowości. Przyczyną tego jest niewiedza, konserwatyzm, często wygodnictwo. Prowadzona przez środki masowego przekazu akcja uświadamiania społeczeństwa w tym względzie, pomaga w zwalczaniu negatywnych postaw społecznych.

2.    Cala infrastruktura architektoniczno-urbanistyczna, obiekty użyteczności publicznej i kulturalno-oświatowej oraz środki transportu, powinny być dostępne dla osób niepełnosprawnych. Osoba niepełnosprawna bowiem ma trudności z opuszczeniem mieszkania, dokonaniem zakupów, załatwieniem swoich spraw w urzędach, ze sforsowaniem przejść podziemnych na skrzyżowaniu ulic, nie mówiąc już o zwiedzaniu muzeów, pójściu do teatru, kina lub na koncert. Na wzór krajów', w' których powszechne jest zrozumienie potrzeb osób niepełnosprawnych, również u nas obserwuje się przykłady znoszenia istniejących barier tego rodzaju lub unikania nowych.

3.    Bariery legislacyjne stwarza sarno ustawodawstwo, które w wielu punktach jest sprzeczne z intencjami rehabilitacji. Paradoksalne jest np. to, że system rent inwalidzkich często jakby premiuje inwalidę, zamiast nagradzać jego wysiłki, kiedy chce pracować pomimo swojej niepełnosprawności.

1.4.3. Podstawy naukowe. Podobnie jak w każdej dziedzinie, tak i w rehabilitacji rozwój racjonalny wymaga oparcia stosowanych metod diagnostycznych i terapeutycznych na obiektywnych wynikach badań naukowych, głównie klinicznych. Kierunki tych badań są wytyczane zarówno przez Komitet Rehabilitacji i Adaptacji Człowieka przy Polskiej Akademii Nauk, jak i przez jednostki Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, tj. kliniki i zakłady rehabilitacyjne oraz liczne placówki różnych specjalności zainteresowane rehabilitacją. Tematyka prac naukowych uwzględnia przede wszystkim aktualne potrzeby szybko rozwijających się nauk medycznych początku XXI wieku. Pracownicy naukowi pracujący w różnych dziedzinach rehabilitacji, zrzeszający się w różnych federacjach światowych i/lub różnych narodowych towarzystwach naukowych, organizują cyklicznie światowe, międzynarodowe i krajowe kongresy, zjazdy, sympozja i konferencje naukowo-szkoleniowe. Imprezy te umożliwiają ocenę osiągniętych wyników i zapewniają ciągłość rozwoju metod diagnostycznych i terapeutycznych w zakresie rehabilitacji. Oprócz tego, za pośrednictwem różnych fachowych czasopism, trwa stała wymiana informacji o wynikach bieżących badań naukowych. Wśród ukazujących się obecnie