4/• '■ !' »c. • ęi
V v; ty:, W «•••• ' G*'
Gazy rzeczywiste " nie spełniają równania Clapeyrona (które jest słuszne dla gazów doskonałych i półdoskonałych). Występuje bowiem w nich wzajemne oddziaływanie między t .drobinami (siły między cząsteczko we), a objętość własna drobin jest skończona (nie można jej j i. pominąć) .]
1. Można przypuścić, że równanie Clapeyrona da się tak zmodyfikować, że będą te powyższe różnice (obj. własna i siły międzycząsteczkowe) uwzględnione.
P + ~~r ■ (v -■ b) - RST - równanie Van der Waalsa ~ W., y-. .j .
V yr)
gdzie:
a
— f ■.'.■■■ - poprawka uwzględniająca siły międzycząsteczkowe (proporcjonalne do
odwrotności kwadratu objętości właściwej), b . - tzw. covolumen - uwzględnia objętość własną,
R$ - skorygowana indywidualna stała gazowa,
Wykres izotermy wynikający z tego równania.
A - B - C - D
Stany niestabilne występują na odcinku B - C i dlatego nie da się tego odcinka zrealizować w rzeczywistości.
Współczynniki a i b są zależne od rodzaju gazu i można je wyznaczyć z warunku jaki występuje na izotermie punktu krytycznego, która spełnia równanie Van der Waalsa. Izoterma ta ma w punkcie K (krytycznym) punkt przegięcia; to znaczy:
= 0
= 0
Równanie Van der Waalsa dla punktu krytycznego: r a 1 ,
l pK h—— -(vK -bj=RsTv (K - indeks punktu krytycznego)
c R. * \ 5
i
Z tych trzech równań można wyliczyć zależność między parametrami punktu krytycznego : Pk, vk, Tk, a stałymi a, b, R§:
a ■ ~ Sa - ,
27b"
27bR.
= 3b pK = ——r TL, - —— lub
r = 8 Pkvk s 3 T,
a = 3*pk*vk2
b - 1/3*vk
Gdy tak wyrażone a, b, Rs wprowadzimy do równania Van der Waalsa w formie ogólnej to będzie:
Jest to uogólnione równanie V.d.W. niezależne od rodzaju gazu.
pr=J—•; vr= —; Tr= — - są parametrami zredukowanymi,
P;; vk Tk
Równanie V.d.W. nie uwzględnia:
■ - asocjacji w temperaturze zbliżonej do temperatur)- skraplania (kilka drobin łączy się ze sobą)
- dysocjacji (rozpadu drobin) w wysokiej temperaturze,
Równanie to jestmiedokładne.
| 2'j Zmodyfikowane równanie Clapeyrona.
z - liczba ściśliwości
z = f(Pr.-Tr) ~ —i
V**k | p_-f
parametr „ z ” odczytujemy z tablic i wykresów,-cło*i cU^c. J.ok /( 3. } Wiriaina postać równania stanu - można uzyskać dużą dokładność,
pv , B(T) C(T)
+ + + lub
RT v
pv
RT
: 1 + B'(T) • p + C'(T) • p: + ...
Współczynniki wirialne B(T), C(T), .... B’(T),C’(T), ... są zależne od temperatury i wyznaczane są doświadczalnie.
{/i. : (/WV>4 •
8