150___ KINEZYTERAPIA
17a. M. lędźwiowy większy (m. psoas major).
Przyczepy:
pocz.: boczna powierzchnia trzonów 12. kręgu piersiowego i lędźwi wych od L, do L,, krążków międzykręgowych oraz powicrzcl przednia wyrostków poprzecznych wszystkich kręgów lędźwi wych.
koń.: krętarz mniejszy kości udowej (ryc. 67b).
17b. \1. lędźwiowy mniejszy (m. psoas minor).
Przyczepy:
pocz.: przednia powierzchnia trzonu 12. kręgu piersiowego i 1. lędźwi wego,
koń.: powięź biodrowa i więzadło biodrowo-łonowe oraz wyniosło biodrowo-łonowa.
Funkcja: w działaniu obustronnym przy ustabilizowanych kończynach dolnych, w pozycji leżącej tyłem obie części mięśnia biodrow lędźwiowego współpracują w zgięciu (skłonie) tułowia w p (patrz funkcja m. prostego brzucha), wspomagając tym sam działanie mięśni przedniej ściany brzucha. Jednostronnie powod ją skłon w bok w tę samą stronę.
Unerwienie: gałęzie splotu lędźwiowego i nerw udowy L,- L4 (ryc. 67c).
a —
Ryc. 67. Dolna część klatki piersiowej, od lędźwiowy kręgosłupa, miednica i górna lewej kości udowej widziane z przodu. W wiednich topograficznie miejscach kośćca czono przyczepy i położenie m. czworoboc lędźwi (a) o dwupasmowym układzie włókien, m. lędźwiowego większego (b) i mięśnia lędźwio mniejszego (c). Linia przerywana zaznaczono . cia część m. biodrowo-lędźwiowego. tj m. biod wy (d). który nie ma wpływu na ruchy tułowia.
3.1.1.2.2. Pomiary linijne w obrębie kręgosłupa piersiowo-lędżwiowego
Pomiary linijne zostaną omówione w następnym punkcie przy badaniu zakresów ruchu w tym odcinku. Oprócz tego linijnic w tym odcinku mierzy się obwody na poziomie klatki piersiowej, podsutkowo dokładnie w płaszczyźnie poprzecznej. Pomiar ten wykonany trzykrotnie (a - w pozycji spoczynkowej, b _ w fazie maksymalnego wdechu i c - w fazie maksymalnego wdechu) pozwala określić ruchomość klatki piersiowej czyli pośrednio sprawność układu oddechowego. Identyczne pomiary obwodowe wykonane na poziomie talii i bioder bywają stosowane w utylitarnej antropologii do różnych celów.
3.1.1.2.3. Szczegółowa metodyka badań i normy wybranych zakresów ruchów odcinka piersiowo-lędżwiowego kręgosłupa
Odcinek piersiowy I. Zgięcie (skłon w przód).
W pozycji swobodnie stojącej ze wzrokiem skierowanym na wprost mierzy się odległość od wyrostka kolczystego 1. kręgu piersiowego (Th,) do wyrostka kolczystego 12. kręgu piersiowego (Th,,) (ryc. 68a). Następnie poleca się wykonanie badanego ruchu w maksymalnym zakresie, przy wyprostowanych stawach kolanowych. W tej pozycji mierzy się ponownie (ryc. 68b) odległość między ww. punktami kostnymi. Należy w tym miejscu przypomnieć, że po
Ryc. 68a Pozycja wyjściowa badanego do mierze-nia ruchomości odcinka piersiowego kręgosłupa w ruchu zgięcia widziana z boku.
Ryc. 68b. Badany po wykonaniu ruchu zgięcia z zaznaczoną różnicą, która jest miarą ruchomości tego odcinka.