czas trwania potencjału czynnościowego jest dłuższy, a napięcie większe, aniżeli uzyskane z pojedynczego włókna.
Czynność elektryczną mięśni rejestruje się za pomocą oscylografu katodowego, co umożliwia nic tylko zapis wyładowań, lecz jednocześnie ich kontrolę słuchową. Aparaty te zwiemy elcktromiografami. Posługujemy się przy tym elektrodami skórnymi kontaktowymi) lub elektrodami igłowymi. Obecnie używa się raczej elektrod igłowych, ponieważ elektrody kontaktowe przyłożone dó skóry tuż pod brzuścem mięśnia i na początku przyczepu ścięgna umożliwiają jedynie stwierdzenie, czy czynność elektryczna istnieje. Elektrody igłowe pozwalają dokładniej zlokalizować mięsień; są one jednobiegnnowe i dwubiegunowe. W celach rozpoznawczych chętnie używamy multiclcktrod. Elektroda jednobiegunowa składa się z jednego drucika w igle metalowej. Elektroda dwubiegunowa posiada .1 izolowane druciki platynowe zawarte w stalowej igle. Mułtielek-troda zawiera kilkanaście odosobnionych elektrod umieszczonych w jednej igle. Kolejność połączeń jest następująca: elektroda igła), głowica aparatu, wzmacniacz bioprądu, oscylograf katodowy, głośnik.
Krzywa potencjałów czynnościowych mięśni nazywa się clcktromiogra-mem. W rozluźnionym zdrowym mięśniu nie stwierdza się czynności elektrycznej jednostek ruchowych. Określamy stan ten jako ciszę elektryczną. Czynność elektryczna zjawia się dopiero przy dowolnym lub odruchowym unerwieniu, jak np. przy ruchach lub niedogodnej pozycji ciała. Wyładowania potencjałów w poszczególnych jednostkach ruchowych wahają się od 5 do 40 na sekundę, prz\ silnym unerwieniu od 50 do 70 na sekundę.
W elektromiogramie odróżniamy następujące składniki, będące wyrazem potencjału czynnościowego jednej jednostki ruchowej, a mianowicie: 1) postać, 2) czas trwania i 3) amplituda.
1 ) Postać, to jest kształt, potencjału może być jedno-, dwu-, trój- luli wielofazowa. Zazwyczaj w prawidłowym mięśniu przeważają potencjały 2- luł) trójfazowe (80%) o czasie trwania od 3 —15 milisekund i o amplitudzie do 4 miliwoit, najczęściej pomiędzy D,2;—2,0 miliwolt. Potencjały wielofazowe ;zw. polifazja o więcej niż 4 fazach zdarzają się sv zdrowych mięśniach w 3°/o — 12%. Najwyższa amplituda potencjału czynnościowego określana jest jako potencjał szczytowy lub igliczny.
2) Czas trwania długość potencjału czynnościowego stanowi odstęp między początkowym odchyleniem od linii podstawy a punktem, u którym odchylenie końcowe wraca du linii podstawy . Czas ten ulega zmianie nawet w tym samym mięśniu, co zależne jest od obszarów unerwienia rozmaitych jednostek mięśniowych, od określonego położenia ciekli o-d\. utlenienia mięśnia 1 wieku badanego. Długość czasu trwania wzrasta / wiekiem, natomiast nie jest zależna od stopnia wysiłku mięśnia. Dlatego określamy zazwyczaj średnią czasu trwania, opierając się na pomiarze conajmniej 20 różnych potencjałów w tym samym mięśniu.
228