0000088(4)

nicm lub bladością, twarzy, dermografizmem, częstym występowaniem płatkowatych zaczerwienień skóry, poceniem się, żywymi odruchami włosoruchowymi, nadkwaśnością żołądka, chwiejnością psychiczną itd.

Ból głowy alergiczny. Towarzyszyć może wszelkiego rodzaju stanom uczuleniowym. Podobny jest do bólu migrenowego. YV wywiadzie stwierdza się nieraz dychawicę, pokrzywkę, świąd skóry, obrzęki itd.

Psychorodny i nawykowy ból głowy (ccphalaea habitnalis . Występuje szczególnie często u osób neurastenicznych i histerycznych w postaci ucisku w głowie, rozsadzania czaszki, uczucia kasku na czaszce, pustki w giowie, bólu i parestezji w skórze czaszki itd.

Ból głowy pochodzenia dokrewno-wydzielniczego. Są to bóle głowy w okresie, pokwitania lub przekwitania, w czasie miesiączkowania lula braku miesiączki, w rozmaitych chorobach przysadki itd.

Dość znamienne są uporczywe bóle głowy w zespole Morgagniego--Stewarta-Holmesa (hyperosiosis jronlalis interna).

Na zespól ten składają się: otłuszczenie, nadmierne uwłosicnie, nadciśnienie tętnicze, zmniejszona tolerancja na cukier, brak miesiączki, nieraz zaburzenia psychiczne, rentgenologicznie zaś — zgęszczenie i zgrubienie blaszki wewnętrznej kości czołowej.

Ból głowy epileptyczny występuje nieraz u młodych ludzi, o jednakowej charakterystyce i topografii, towarzyszy napadom padaczkowym lub też występuje przed lub po napadzie. EEG wykazuje zmiany znamienne dla padaczki.

Mięśniowy ból głowy (cephalae myalgica seu noduralis). Jest to ból mięśniowy, przeważnie jednostronny w czole, karku lub bocznych częściach szyi.

Dotyczy mięśni — czołowego, sutkowo-mostkowo-obojczykowego, pochyłego. Mięśnie te są bolesne na ucisk; niekiedy wyczuwa się w nich odgraniczone lub bardziej rozlane guzki.

Migrena. Osobliwe miejsce wśród rozmaitych postaci bólów głowy zajmuje samoistny ból głowy, za jaki uważamy migrenę (hemicrania essentialis). Abstrahuję tu od migreny objawowej, kiedy to bóle głowy objawowe, np. w przebiegu guza mózgu, przybierają niekiedy postać migreny.

Znamiennymi objawami migreny są: ostre okresowe napady bólu, obejmującego często połowę głowy, dalej tzw. powiewy 'aura), zwłaszcza oczne, nudności, a nawet wymioty, ponadto ogólne wyczerpanie i sen, który zwykle kończy napad. Napady migreny rozpoczynają się przeważnie już w wieku młodzieńczym i / większym lub mniejszym nasileniem, z dłuższymi lub krótszymi przerwami, trwają często przez cale życie aż do okresu przeku itania, a nawet dłużej. Napad migreny może się rozpocząć bez żadnych zwiastunów, zwłaszcza ocznych. Ból może nie ograniczyć się do jednej połowy , lecz objąć całą głowę; wreszcie może zacierać się okresowość napadów bólowych, jak to się zdarza w stanic

488