0139

Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 6

Prace szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia kobiet

Dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią są to prace w środowisku, w którym występują nagle zmiany temperatury powietrza w zakresie przekraczającym 15°C [Q 261].

Mikroklimat zimny

Mikroklimat zimny występuje na stanowiskach pracy, gdy temperatura powietrza nie przekracza +14°C w przypadku zatrudniania młodocianych [Q262]. Ze względu na sposób oddziaływania mikroklimatu na organizm człowieka wyróżnia się:

• chłodzenie miejscowe, przy którym działanie środowiska na organizm człowieka oceniane jest za pomocą wskaźnika siły chłodzącej WCI (Wind Chill łndex)\ wskaźnik ten ocenia się na tych samych poziomach, co przy oznaczaniu WBGT; dozwolony czas ekspozycji umożliwiający realizację podstawowych funkcji przez pracownika na danym stanowisku pracy należy przyjąć zgodnie z wartościami podanymi w tabeli [Q 276];

• chłodzenie ogólne, przy którym działanie mikroklimatu zimnego oceniane jest za pomocą wskaźnika wymaganej ciepłochronności odzieży IREQ [Re-ąuired Clothing Insulation)', wskaźnik ten, oznaczony na stanowisku pracy, porównywany jest z wartościami podanymi w normie; jeśli ciepłochronność odzieży pracownika jest niższa od wartości wyznaczonej, to należy:

-    zaopatrzyć pracownika w odzież zabezpieczającą go przed ogólnym działaniem środowiska zimnego na danym stanowisku pracy,

-    zmniejszyć ujemne obciążenie termiczne na danym stanowisku pracy.

Ochrona zdrowia młodocianych

Młodociani pracownicy zatrudnieni w mikroklimacie zimnym nie powinni być narażeni na jego nadmierne działanie i w związku z tym [Q 262]:

° wzbronione jest zatrudnianie młodocianych w mikroklimacie zimnym, tj. w temperaturze powietrza niższej niż 14°C, a także przy wilgotności względnej wyższej od 65%, w tym w szczególności przy pracach w chłodniach, przechowywalniach produktów żywnościowych, zamrażalniach, w stałym kontakcie z wodą, solanką i innymi płynami, przy robotach ziemnych w mokrym gruncie, osuszaniu, nawadnianiu, a także gdy występują warunki narażające na stałe przemakanie odzieży, powodujące naruszenie bilansu cieplnego u młodych pracowników;

» dozwolone jest zatrudnianie młodocianych w wieku powyżej 16 lat w zakresie potrzebnym do przygotowania zawodowego z wyłączeniem prac w chłodniach i zamrażalniach pod następującymi warunkami:

-    wyposażenia młodocianych w odzież o odpowiedniej ciepłochłonności zgodnej z wymaganiami Polskiej Normy,

-    zapewnienia na stanowiskach pracy gorących napojów,

-    przestrzegania, aby wydatek energetyczny nie przekraczał norm oraz ograniczenia do 3 godzin na dobę czasu pracy młodocianych w pomieszczeniach z temperaturą niższą niż 10°C;

■ w przypadku gdy zaistnieje konieczność wykonywania pracy bez zastosowania rękawic ochronnych, dozwolone jest zatrudnianie młodocianych, o których mowa w drugim punkcie, w warunkach do wartości 800 kcal x m²/h wskaźnika siły chłodzącej WCI.

Prace szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia kobiet

Dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią są to prace w środowisku, w którym występują nagłe zmiany temperatury powietrza w zakresie przekraczającym 15°C [Q261].

Oddziaływanie mikroklimatu na organizm

Mikroklimat gorący - utrata ciepła przy zbyt wysokiej temperaturze odbywa się w sposób bierny [promieniowanie, przewodzenie i konwekcja) i czynny (parowanie potu). W czasie ciężkiej pracy fizycznej, w wysokiej temperaturze ilość potu może osiągnąć 3-4 litry na godzinę. Obfite pocenie się powoduje także utratę elektrolitów (Na, K, Cl i innych), co może spowodować zaburzenia w gospodarce energetycznej pracownika. Wysoka temperatura otoczenia może spowodować omdlenia cieplne, kurcze cieplne, wyczerpanie i udar.

Mikroklimat zimny - zagrożenie występowaniem zmian wywołanych przez działanie zimna jest zależne od stopnia utraty ciepła drogą przewodnictwa (wilgotna odzież, kontakt z zimnym metalem), konwekcji (oziębienie przez wiatr)

275