0148

Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 6

- wartością uśrednioną w okresie repetycji impulsów i kącie, w którym emitowane jest promieniowanie, w przypadku promieniowania elektromagnetycznego o zmiennym okresowo rozkładzie przestrzennym natężenia pola.

Wielkości określone w tabeli powinny być wyznaczone z dopuszczalnym błędem [niepewnością) nie-przekraczającym ±20%.

Wartości E₀(f) oraz E₂(f) wyznacza się zgodnie z zależnościami przedstawionymi powyżej, z wyjątkiem zakresów:

•    dla zakresu częstotliwości 0 Hz <f< 0,5 Hz: E₀(f) = 10 kV/m, E_z(f) = 40 kV/m,

•    dla zakresu częstotliwości 0,5 Hz < f< 300 Hz: E₀(f) = 5 kV/m, E₂jf) = 20 kV/m.

Dla pól impulsowych dodatkowo powinien być spełniony warunek:

•    E_maximp <4,5 kV/m w zakresie częstotliwości 0,1 GHz< / < 3 GHz,

•    E_maximp < 0,43/4- 3,2 kV/m w zakresie częstotliwości 3 GHz < f <_ 10 GHz, oraz

•    E_max imp < 7,5 kV/m w zakresie częstotliwości 10 GHz < f <. 300 GHz (gdzie E_max imp - maksymalna wartość natężenia pola w impulsie;/w GHz),

•    DJ® ~ d°^za dopuszczalna pola elektrycznego o częstotliwości /, określona zależnością Dd_E(f) = E*(f) • f, gdzie t = 8 godzin.

Dopuszczalne wartości natężenia pola magnetycznego H_t(f) na granicy strefy zagrożenia i pośredniej oraz doza dopuszczalna pola magnetycznego Dd_H(f) są określone w tabeli.

Lp.	Zakres częstotliwości	H,(f) [A/m]	Dd,(f) .
1	0Hz<f <0,5 Hz	8000	512 (kA/m)^2 x h
2	0,5 Hz < f < 50 Hz	200	0,32 {kA/m)^J x h
3	0,05kHz <f< 1 kHz	10/f	SOD/f^3 (A/m)^2 x h
4	1 kHz <f< 800kHz	10	800 (A/m)^2 x h
5	0,8 MHz<f< 150MHz	8/f	512/f^2 (A/m)^2 x h
6	0,15 GHz <f <3 GHz	0,053	0,022 (A/m)^2 x h

Objaśnienia do tabeli:

/- częstotliwość w jednostkach podanych w kolumnie „zakres częstotliwości”, h - czas ekspozycji w godzinach.

Wartości H,$) oznaczają natężenia pól magnetycznych charakteryzowane wielkościami:

-    wartością skuteczną natężenia pola - dla częstotliwości do 1 kHz oraz powyżej 800 kHz,

-    wartością równoważną natężenia pola - w zakresie częstotliwości od 1 kHz do 800 kHz,

-    wartością uśrednioną w okresie repetycji impulsów i kącie bryłowym, w którym emitowane jest promieniowanie, w przypadku promieniowania elektromagnetycznego o zmiennym okresowo rozkładzie przestrzennym natężenia pola.

Dd,,(f) - dopuszczalna doza pola magnetycznego o częstotliwości f, dla ekspozycji w ciągu całej zmiany roboczej.

Częstotliwość pomiarów

Na stanowiskach pracy i w innych miejscach przebywanie pracowników w otoczeniu urządzeń wytwarzających pola elektromagnetyczne o innych częstotliwościach, niż podane powyżej, należy przeprowadzić okresowe pomiary kontrolne pola elektromagnetycznego zgodnie z przepisami szczegółowymi i każdorazowo w razie zmiany warunków eksploatacji, które mogą wpływać na wielkość pól elektromagnetycznych. W wyniku przeprowadzonych pomiarów natężenia pola elektromagnetycznego w.cz., można sporządzić schemat, na który zostaną naniesione strefy:

I - strefa niebezpieczna;

H - strefa zagrożenia;

1,2, 3 - stanowiska pracy.

Schemat taki powinien być umieszczony w pobliżu źródła pola. Niezależnie od wywieszenia takiego schematu, źródło pola elektromagnetycznego oraz drzwi wejściowe do pomieszczenia muszą być oznakowane odpowiednimi znakami.

Wpływ promieniowania elektromagnetycznego na organizm ludzki

Pola elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości, a nawet pola wytwarzane przez

urządzenia elektroenergetyczne 50 Hz, powodują powstanie różnych dolegliwości

u pracownika w zależności od natężenia pola i częstotliwości.

W działaniu biologicznym promieniowania na człowieka obserwuje się:

•    efekt termiczny - powstały wskutek zamiany części energii promieniowania na ciepło, co może spowodować zmiany patologiczne i reakcje fizjologiczne uwarunkowane podwyższeniem temperatury całego ciała lub niektórych jego części (narządów),

•    efekt pozatermiczny - powstały pod wpływem promieniowania bez podwyższania temperatury oraz związane z tym objawy patologiczne i fizjologiczne.

Pola magnetyczne działające na człowieka mogą wywoływać zarówno dolegliwości obiektywne, jak i subiektywne.

Dolegliwości subiektywne:

•    osłabienie ogólne,

° utrudnienie koncentracji uwagi,

•    osłabienie pamięci,

•    łatwość męczenia się pracą umysłową,

293