333 2

Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 9

ochronne ograniczające promieniowanie do wartości dopuszczalnych ustalonych w normach przedmiotowych i innych przepisach państwowych,

•    wyłączniki awaryjne powinny być czerwone, powinny wyróżniać się kształtem od pozostałych elementów sterowniczych, mieć znaki i napisy ułatwiające lokalizację i identyfikację, powinny znajdować się w miejscach dostępnych i uniemożliwiać włączanie maszyn i urządzeń do czasu usunięcia awarii. Wyłączniki awaryjne powinny zachować czerwoną barwę sygnalizacyjną w całym okresie eksploatacji maszyn i urządzeń produkcyjnych,

•    sygnalizacja alarmowa powinna zapewniać łatwe i bezbłędne rozpoznanie sygnałów alarmowych w warunkach produkcyjnych,

•    części maszyn i urządzeń produkcyjnych stwarzające zagrożenie powinny być oznaczone barwami i znakami bezpieczeństwa według [X 726],

•    środki ochrony pracujących, będące elementami konstrukcji maszyn i urządzeń produkcyjnych, powinny odpowiadać następującym wymaganiom:

-    przyjmować stan gotowości (np. położenie ochronne] przed rozpoczęciem działania maszyn i urządzeń i uniemożliwiać ich działanie przy wyłączonych lub niesprawnych środkach ochrony;

-    wypełniać nieustannie swoje funkcje ochronne lub działać samoczynnie przy pojawianiu się zagrożenia bądź zbliżania człowieka do strefy zagrożenia;

-    środki ochrony nie mogą przestać działać przed zaprzestaniem działania niebezpiecznego (lub szkodliwego) czynnika;

-    niesprawności poszczególnych elementów nie mogą przerwać ochronnego działania środków ochrony lub stwarzać dodatkowego zagrożenia;

-    powinny być dostępne dla obsługi i kontroli.

UWAGA: Używanie maszyny bez wymaganego urządzenia ochronnego lub przy jego nieodpowiednim stosowaniu jest niedopuszczalne.

Elementy sterownicze maszyn i urządzeń produkcyjnych

© Elementy sterownicze maszyn i urządzeń produkcyjnych powinny spełniać określone w normach podstawowe wymagania ergonomiczne, obejmujące:

-    kształt, wymiary i powierzchnie zapewniające bezpieczne i wygodne wykonywanie czynności podczas pracy;

-    usytuowanie w strefie pracy takie, aby odległości między nimi, a także odległości od innych elementów konstrukcyjnych nie utrudniały sterowania;

-    rozmieszczenie z uwzględnieniem potrzebnych dla ich poruszania sił i kierunków przemieszczenia;

-    rozmieszczenie i grupowanie elementów według ważności ich funkcji oraz kolejności i częstotliwości używania;

-    uruchamianie siłą nie przewyższającą wartości określonych w normach ze szczególnym uwzględnieniem częstotliwości posługiwania się tymi elementami.

© Sterowanie maszynami i urządzeniami produkcyjnymi tej samej grupy powinno być zunifikowane (w odniesieniu do rozmieszczenia dźwigni, pedałów, przycisków, przyrządów kontrolno-pomiarowych, zasad sterowania typowych napisów, znaków itp.).

© Elementy sterownicze maszyn i urządzeń produkcyjnych obsługiwane jednocześnie przez kilka osób powinny mieć zabezpieczenia zapewniające wymaganą kolejność czynności.

Siedziska do maszyn i urządzeń produkcyjnych

Konstrukcja siedzisk powinna odpowiadać:

-    charakterowi pracy człowieka i wykonywanym przez niego roboczym funkcjom,

-    warunkom ich użytkowania,

-    antropometrycznym, fizjologicznym i innym charakterystykom populacji użytkowników.

Należy szczególnie przestrzegać przedstawionych poniżej zasad.

•    Konstrukcja siedzisk powinna zapewnić warunki dla stabilizacji tułowia, kończyn dolnych i górnych oraz głowy człowieka podczas pracy, odpowiadające:

1)    wykonywanym przez człowieka czynnościom roboczym,

2)    odbieranej przez człowieka informacji wzrokowej lub innego rodzaju,

3)    charakterowi i rodzajom zewnętrznych oddziaływań destabilizujących ciało człowieka podczas pracy (np. przyspieszeniu, sile bezwładności).

•    Warunki dla odpowiedniej stabilizacji ciała człowieka powinny być zapewnione przez:

1)    stabilizację siedziska jako całości,

2)    właściwe profilowanie płaszczyzny siedzenia i jej pochylenie, jak również ścian bocznych trwale z nią związanych,

3)    kształtowanie oparcia,

4)    zastosowanie, w uzasadnionych przypadkach, podłokietników i podnóżka,

5)    zastosowanie innych dodatkowych urządzeń (np. pasów).

•    Konstrukcja oraz usytuowanie siedzisk i ich elementów na stanowiskach roboczych powinna:

1)    pozwalać człowiekowi (wygodnie) sterować maszyną lub urządzeniem produkcyjnym podczas ich eksploatacji,

2)    pozwalać człowiekowi odbierać informacje związane ze sterowaniem maszyną lub urządzeniem,

3)    nie przeszkadzać ruchowi kończyn, głowy i tułowia niezbędnemu dla wykonania przez człowieka określonego rodzaju czynności roboczych.

•    Konstrukcja siedzisk powinna zapewnić dogodny i bezpieczny dostęp do mechanizmów ich regulacji i ustalania, a także do części wymagających konserwacji oraz pozwalać lekko i bezpiecznie wymieniać części podlegające zużyciu.

663