Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 6
Środki ochrony stosowane przy pracach spawalniczych można podzielić na środki techniczne i ochrony osobistej:
° środki techniczne:
- stałe lub przenośne ścianki i parawany, pomalowane farbą pochłaniającą promieniowanie UV (na bazie bieli cynkowej lub tytanowej - o barwie ciemnoszarej, aby nie odbijały nadmiernie intensywnego światła emitowanego przez luk elektryczny) odgradzające poszczególne stanowiska spawaczy,
- zapewnienie odpowiedniej wentylacji mechanicznej (silne źródła promieniowania UV mogą powodować wytwarzanie ozonu);
• środki ochrony osobistej:
- tarcze lub przyłbice spawalnicze zaopatrzone w filtry spawalnicze dobrane zgodnie z PN - osłaniające twarz, uszy i szyję,
- rękawice spawalnicze,
- osłony twarzy w postaci filtrów chroniących przed nadfioletem (przy lampach kwarcowych i bakteriobójczych).
Badania wstępne i okresowe obejmują zakres podany poniżej [Q 257).
Lp.' |
Czynnik szkodliwy lub uciążliwy |
Badania wstępne |
Badania okresowe |
Częstotliwość badań |
Ostatnie badania okresowe |
Narządy (układy) krytyczne | |||
lekarskie |
pomocnicze |
lekarskie , |
pomocnicze |
lekarskie |
pomocnicze | ||||
t. |
Promieniowanie nadfioletowe |
ogólne, dermatologiczne; okulistyczne, ze zwróceniem uwagi na stan spojówek, rogówek i soczewek |
w zależności od wskazań |
ogólne, okulistyczne, ze zwróceniem uwagi na stan spojówek, rogówek i soczewek; w zaieżnoici od wskazań - dermatologiczne |
w zaieżnoici od wskazań |
co 3 lata; dodatkowo - patrc uwagi |
ogólne, okulistyczne, ze zwróceniem uwagi nastań spojówek, rogówek 1 soczewek; w zależności od wskazań -dermatologiczne |
w zależności od wskazań |
narząd wzroku, skóra |
Uwagi: Czynnik o udowodnionym działaniu rakotwórczym, konieczność przedłużonej obserwacji poza okres pracy zawodowej. U osób powyżej 50. roku życia, narażonych na UV powyżej 10 lat, badania okresowe powinny być przeprowadzane co 2 łata.
W środowisku pracy pracownicy często podlegają wpływom różnych pól elektromagnetycznych, rzadko zdając sobie z tego sprawę. Pola te, nazywane często promieniowaniem, są wytwarzane przez wszystkie urządzenia i przewody elektryczne zarówno w zakresie małych, jak i bardzo dużych częstotliwości. Zgodnie z [X 614) promieniowaniem elektromagnetycznym nazywamy emisję lub przenoszenie energii w postaci fal elektromagnetycznych i przyporządkowanych im jonów. Interesować nas będzie promieniowanie niejonizujące, czyli takie, gdzie zjawisku pochłaniania fali elektromagnetycznej nie towarzyszy efekt jonizacji ośrodka, w którym fala się rozchodzi. Z uwagi na różnorodność zastosowania, działania i zakres częstotliwości, promieniowanie elektromagnetyczne można podzielić następująco:
• pola elektro- i magnetostatyczne (stałe pole),
• pola częstotliwości przemysłowej (50 Hz),
• pola częstotliwości 1-100 kHz,
» pola wielkiej częstotliwości 0,1-10 MHz,
0 pola wielkiej częstotliwości 10-300 MHz,
• pola wielkiej częstotliwości 300-300 000 MHz,
0 pola o częstotliwości do 300 GHz
(do promieniowania elektromagnetycznego niejonizującego należy także promieniowanie podczerwone, widzialne, nadfioletowe, ale zostały one omówione w innym miejscu).
Pola i promieniowanie elektromagnetyczne na stanowiskach pracy charakteryzowane są jednocześnie przez następujące wielkości normatywne:
- widmo częstotliwości [f, w Hz],
- natężenie pola magnetycznego o ogólnym działaniu na organizm człowieka (w zakresie częstotliwości od 0 Hz do 3 GHz) [H, w A/m],
- natężenie pola elektrycznego o ogólnym działaniu na organizm człowieka (w zakresie częstotliwości od 0 Hz do 300 GHz) [£', w V/m],
- natężenie pola magnetycznego o działaniu miejscowym na kończyny pracownika - ręce do łokci i nogi do kolan (w zakresie częstotliwości od 0 Hz do 800 kHz) [H, w A/m],
- doza rzeczywista pola magnetycznego strefy zagrożenia, o ogólnym działaniu na organizm człowieka [DH, w (A/m)2h lub T2h],
- doza rzeczywista pola elektrycznego strefy zagrożenia, o ogólnym działaniu na organizm człowieka [DE, w (V/m)2h],
- wskaźnik ekspozycji dla dozy rzeczywistej pola elektrycznego i dozy rzeczywistej pola magnetycznego w strefie zagrożenia (W).
W zasięgu źródeł pól elektromagnetycznych powinny być wyznaczone i oznakowane, zgodnie z Polską Normą, obszary występowania silnych pól elektromagnetycznych:
Strefa niebezpieczna
rozumiana jako obszar, w którym przebywanie pracowników jest zabronione
289