0155

Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 6

W przypadku źródeł laserowych emitujących promieniowanie impulsowe powtarzalne lub promieniowanie zmodulowane maksymalną dopuszczalną ekspozycję oka i skóry określają następujące warunki:

•    ekspozycja na dowolny pojedynczy impuls w ciągu impulsów nie powinna przekraczać wartości dozwolonych dla pojedynczego impulsu, podanych w tabelach 1, 2, 3 [Q 276],

•    średnia ekspozycja dla ciągu impulsów o czasie trwania T nie powinna przekraczać wartości dozwolonych dla ekspozycji o czasie trwania, podanych w tabelach 1, 2, 3 [Q 276],

⁰ dla promieniowania laserowego o długości fali zawartej w przedziale 400/1400 nm powinien być spełniony dodatkowo następujący warunek:

- maksymalna dozwolona ekspozycja na dowolny pojedynczy impuls z ciągu impulsów (MDE_lmp) nie powinna przekraczać wartości MDE miarodajnej dla pojedynczego impulsu, podanej w tabelach 5, 6 i 7 [Q 276], pomnożonej przez liczbę impulsów (N) działających na oczy lub skórę, podniesioną do potęgi minus V₄.

MDE_imp= MDE • [N)~^w

WAŻ W E: Wzbronione jest zatrudnianie młodocianych przy pracach stwarzających ryzyko narażenia na bezpośrednie lub pośrednie promieniowanie laserowe [Q 262j.

Zagrożenia przy pracy z laserem

Oprócz zagrożeń wynikających z promieniowania powyżej wartości MDE, w zależności od typu użytego lasera, mogą powstać takie zagrożenia, jak:

•    zanieczyszczenie atmosfery przez odparowany materiał oraz produkty reakcji powstające przy cięciu, drążeniu lub spawaniu laserowym,

•    zagrożenia pożarowe i wybuchowe,

° promieniowanie towarzyszące nadfioletowe (związane z lampami błyskowymi i rurami wyładowczymi laserów), widzialne i podczerwone, a także promieniowanie wysokiej częstotliwości lub rentgenowskie,

•    zagrożenie elektryczne - od stosowanych wysokich napięć powyżej 1 kV,

•    chłodziwa kriogeniczne.

Ochrona przed promieniowaniem laserowym

Biorąc pod uwagę budowę środków chroniących oczy przed promieniowaniem laserowym, można je podzielić na okulary i gogle. Zasadniczym elementem zarówno okularów, jak i gogli są filtry optyczne. Dokonując wyboru filtrów chroniących przed promieniowaniem laserowym, należy uwzględnić następujące elementy: typ lasera, zakres długości fali pracy lasera i maksymalną moc lub gęstość energii promieniowania laserowego.

Laserowe ochronne osłony oczu - szczególnie dla laserów klasy 3B i 4 odpowiednio dobrane w zależności od typu lasera. Osłona taka (np. okulary) powinna mieć etykiety z informacją, do jakiego typu lasera ona służy.

Odzież ochronna - w przypadkach przekroczenia MDE dla skóry (dla laserów klasy 4 powinna być wykonana z materiału odpornego na płomień i nagrzewanie).

Szkolenie - nadzór nad aparaturą laserową winny sprawować osoby przeszkolone (np. przez producenta, inspektora bhp ds. laserów, uprawnione instytucje).

Nadzór medyczny (dla pracowników obsługujących lasery klasy 3 i 4).

Profilaktyka medyczna

Zgodnie z [Q 257] podano poniżej zakres badań profilaktycznych dla pracowników narażonych na promieniowanie laserowe.

Czynnik szkodliwy M- udąłhwy	Badania wstępne		' . Badania okresowe		■ Częstotliwość badań	Ostatnie badania okresowe		Narządy (układy) krytyczne
	lekarskie	psu 1 s	lekarskie	pomocnicze		lekarskie WSW&WĘzfc
Promieniowanie laserowe	ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne	w zależności od wskazań	ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne	w zależności od wskazań	co 3 lata	ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne	w zależności Dd wskazań	narząd wzroku; skóra

PYŁY PRZEMYSŁOWE W ŚRODOWISKU PRACY

Pyłem nazywamy zbiór cząstek stałych, które wyrzucane do powietrza atmosferycznego pozostają w nim przez pewien czas. Najczęściej są to cząstki o wymiarach poniżej 300 pm (mikrometrów).

Do najbardziej pyłotwórczych procesów technologicznych zalicza się: kruszenie, mielenie, przesiewanie surowców, procesy transportowe i mieszanie ciał sypkich, czynności oczyszczania, toczenia, szlifowania, polerowania itp.

Oddziaływanie pyłów na organizm ludzki

Szkodliwe działanie pyłu przemysłowego na organizm ludzki zależy od:

•    rodzaju pyłu, wielkości poszczególnych cząstek,

•    stężenia pyłu w powietrzu,

•    czasu ekspozycji,

•    rozpuszczalności pyłu w cieczach ustrojowych,

•    kształtu cząstek (włókna, kształty ostre, obłe),

•    zawartości wolnej krystalicznej krzemionki.

Pyły (w zależności od działania na organizm ludzki) można podzielić na:

•    pylicotwórcze,

•    drażniące,

•    alergiczne,

•    toksyczne,

•    rakotwórcze.

307