0187

Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 6

fcypńik	Badania wstępne;		Badania okresowe		^t!!Sr" .	: Ostatnie badania okresowe		Narządy
szkodliwy lub uciążliwy f	lekarskie;	pomocnicze	lekarskie %	pomocnicze		lekarskie	pomocnicze	2S3.
Inne szkodliwe czynniki biologiczne:
a) prątek	ogólne	w zależności	ogólne	w zależności	co 2-3 lata	ogólne	w zależności	układ odde-
gruźlicy		od wskazań		od wskazań			od wskazań	chowy
b) wirus	jak wyżej	lak wyżei	Jak wyżej	ogólne,	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	ośrodkowy
kleszczo-				ze zwró-				układ ner-
wego				cenieni				wowy
zapalenia				uwagi
mózgu				na układ nerwowy
c) Chlamy-	jak wyżej	jak wyżej	jak wyże[	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	Jak wyżej	układ odde-
dia psittaci								chowy
d) Toxo-	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	układ
plasma								nerwowy;
gondii								narząd wzroku; układ
								chłonny
e) Borrelia	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	jak wyżej	lak wyżej	jak wyżej	skóra; sta-
burg-								wy; układ
dorferi								nerwowy; mięsień ser-
								cowy

Uwagi do poz.:

1.    Czynnik o udowodnionym działaniu rakotwórczym - po udokumentowanym zachorowaniu na wirusowe zapalenie wątroby typu B; HBsAG - pracownicy służby zdrowia zatrudnieni w kontakcie z krwią.

2.    Czynnik o udowodnionym działaniu rakotwórczym - po udokumentowanym zachorowaniu na wirusowe zapalenie wątroby typu C; pracownicy służby zdrowia zatrudnieni w kontakcie z krwią.

3.    Pracownicy służby zdrowia zatrudnieni w kontakcie z krwią.

4.    Służba weterynaryjna i zootechniczna. Pracownicy obsługi bydła, zakładów mięsnych i produkcji pasz biologicznych.

5.    Czynnik o wysokim ryzyku działania alergizującego.

6a. Zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia gruźlicy narządowej.

6b. Wyniki badań i rozpoznanie powinny być konsultowane w klinice chorób zakaźnych akademii medycznej.

6c. Jak wyżej.

6d. Jak wyżej.

6e. Jak wyżej.

CZYNNIKI PSYCHOFIZYCZNE

Czynniki psychofizyczne można podzielić na:

•    obciążenie fizyczne (pracę fizyczną),

“ obciążenie psychonerwowe.

Obciążenie fizyczne

Obciążenie fizyczne organizmu człowieka wynika głównie z czynności obsługiwania maszyn i stanowisk pracy. W związku z tym będziemy mówili o:

•    obciążeniu rąk - związane przede wszystkim z czynnościami sterowania i manipulowania przedmiotami w czasie pracy; podstawowymi kryteriami obciążenia rąk będą więc opory elementów sterowniczych i inne siły pokonywane rękami podczas operacji technologicznych oraz równomierność rozłożenia czynności na obie ręce,

•    obciążeniu nóg - wynikające z pokonywania elementów sterowniczych, chodzenia, przenoszenia ciężarów lub pracy w pozycji stojącej.

Ocena obciążenia pracą fizyczną na podstawie wydatku energetycznego

Obciążenie fizyczne (pracą fizyczną) można podzielić na:

•    obciążenie statyczne - wywołane długotrwałym napięciem mięśni spowodowanym utrzymywaniem przez dłuższy czas ciała lub przedmiotów w tej samej, a zwłaszcza wymuszonej pozycji,

•    obciążenie dynamiczne - związane jest z aktywnością ruchową podczas pracy, a jego miarą jest wartość wydatkowanej energii, czyli wydatek energetyczny- określający ilość energii zużytej przez organizm do wykonania pracy. Wydatek energetyczny określany jest w kilokaloriach (kcal) lub, według obowiązującego Układu SI, w kilodżulach (kj).

Obciążenie fizyczne, wyrażone w postaci wydatku energetycznego, stanowi najbardziej powszechną kwalifikację pracy pod względem jej ciężkości. Istnieje kilka metod określenia energii użytej do wykonania pracy (kalorymetria pośrednia, gazometria, metody chronometrażowo-tabelaryczne), wśród których najbardziej popularną jest metoda chronometrażowa Lehmana. Metoda ta nie jest uciążliwa dla osób badanych i nie zakłóca procesu pracy w porównaniu z metodami opartymi na badaniu zmian parametrów fizjologicznych zachodzących w organizmie ludzkim w czasie pracy. Zaletą metod chronometrażowych jest dokonanie oceny bez wpływu na przebieg czynności pracownika. Błąd w ocenie jest przy tym niewielki i możliwy do zaakceptowania w badaniach o charakterze praktycznym.

W każdej pracy fizycznej można wyodrębnić pozycje, jakie przyjmuje ciało, oraz szereg prostych, elementarnych czynności, jak utrzymanie pozycji, wykonanie czynności i przyjmowanych pozycji (zob. tabela).

Pozycja cała	Wydatek en kcal/min	ergetyczny kJ/min
siedząca klęcząca stojąca stojąca pochylona chodzenie chodzenie po wzniesieniu	0,3 0,5 0,6 0,8 2,0-3,0 dodać 0,8 kcal/min	2.3 2,1 2,5 3.3 8,3-12,6 dodać 3,3 kJ/min

Przypisanie właściwych grup mięśniowych (rodzaj pracy) wcześniej wyodrębnionym czynnościom w ciągu dnia roboczego i oszacowanie stopnia ich wysiłku

371