042 6

Uczba masowa. A

Ryc. 3.1. Zależność energii wią/aiua jądra przypadającej na I nukleon od liczt>> nukleonów wj^lr/e-

z nim nukleonami. Na taki charakter sil jądrowych wskazuje proporcjonalna, w pr/ybli/eniu. zależność całkowitej energii wiązania jądra od liczby A zawartych w mm nukleonów. Gdyhy każdy nukleon oddziaływa! ze wszystkimi pozostałymi nukleonami w jądrze, to energia w iązania jądra byłaby proporcjonalna do liczby par nukleonów, czyli do A². Można zatem powiedzieć, że ważną właściwością sił jądrowych jest ich nasycenie. Występują one tylko pomiędzy danym nukleonem i jego najbli/szymi sąsiadami. Podobnie nasycony charakter mają siły przyciągania. jakie działają pomiędzy atomami tworzącymi wiązanie kowalencyjne. Istotna różnica dotyczy wielkości tych sił oraz odległości, na jakich działają ISnergia wiązania jądra, przypadająca na 1 nukleon (£J. dla lekkich jąder jest równa około 7 McV ■ 10“^,: J. Porównując tę wielkość z energią wiązania kowalencyjnego - rzędu 10"* J - możemy przekonać się. jak bardzo silne są oddziaływania pomiędzy nukleonami w jądrze w porównaniu z elektrostatycznym przyciąganiem pomiędzy atomami w cząsteczce. w wiązaniu kowalencyjnym. Długość wiązania kowalencyjnego (rzędu 0,1 nm = 10"* m) określa, w przybliżeniu, zasięg sił elektrostatycznego przyciągania w tym wiązaniu. Jest on znacznie większy w porównaniu z zasięgiem sił jądrowych (1.5 • KT¹⁵ m).

42