053 7

JiU tik ' ilnlui

■ ■ l• i• I i• ni debaly konlyncnlaliiefk Stanowisko l< < Mi uli popai la konfedcraciii

Nnnm-ckio Zr/,es/,cnie Związków Zawodowyc h (l)mlsc Im (icwerkschali I ii 11 u I    D(iH). Inicjatywa związkowców niemieckich znalazła zrozumieniu

I Santora. Na początku 1996 r. wniosek trafił pod oficjalne obrady Kontr .p Europejskiej. Lfektem prac mają być uzgodnienia dotyczące ram przys/.le| europejskiej polityki zatrudnienia. Zwolennicy centralizacji europejskiego tio| stronnego przetargu interesów argumentują, iż ustalenia proceduralne mogły by usunąć jedną z podstawowych barier ogólnowspólnotowej akcji przeciw be/ robociu, którą są istotne różnice prawnych regulacji stosunków pracy pańsl" członkowskich. Krytycy „europeizacji” przetargu przypominają, że należy pa miętać o istotnych różnicach pozaproceduralnych, które tkwią w uwarunkn waniach kulturowych, w różnorodnych formach i tradycjach przetargu interesów oraz w silnie zróżnicowanych strukturach rynków pracy. Projektanci przyszłego tzw. europejskiego ogólnego paktu pracy są zmuszeni zająć stanowisko po średnie. W ich zamyśle przyszły europejski układ zbiorowy nie zastąpi umów zawieranych na poziomie państwowym, branżowym i zakładowym. Jego głów nym zadaniem ma być wywieranie określonego wpływu na kształt podobnych dokumentów w krajach członkowskich.

W pracach nad projektem europejskiego paktu o zatrudnieniu są wy korzy s» tywane elementy konkretnych programów działań naprawczych, podejmowa nych przez rządy narodowe. Bierze się m.in. pod uwagę dorobek Belgii, Irlandii, Niemiec, Portugalii i Włoch. Partnerzy społeczni dostrzegli w tych krajach po trzebę gruntownej reformy strukturalnej rynku pracy. Duże emocje zatrudnię nych budzą przy tym plany redukcji świadczeń socjalnych. Liderzy najsilniej szych partii prawego skrzydła, ale też coraz częściej politycy z partii lewico wych, starają się przygotować swoje elektoraty do przeprowadzenia niepopulai nych zmian. Debata publiczna na ten temat wydaje się jednak dopiero rozpo czynać. Obserwowane w lutym i marcu 1997 r. pracownicze akcje protestacyjne w Niemczech obrazują złożoność oraz delikatny charakter problemów rynku pracy.

Proponuję teraz krótką prezentację głównych założeń wybranych zachodnio europejskich paktów społecznych, dotyczących spraw związanych z zatruci nieniem.

Belgia

W Belgii w 1993 r. przyjęto obowiązujące do dziś ustalenia dotyczące po lilyki zatrudnienia. Zawarta wówczas umowa zawiera rezultaty kompromi

^l) Nic była to pierwsza inicjatywa tego typu. Z podobnym wnioskiem wystąpił w 1993 i ówczesny szef Komisji Europejskiej J. Delors. Poprzestano jednak wtedy (w Essen) na sformu lowaniu ogólnikowych stwierdzeń o priorytetach nie przystających do musowego charakteru lego zjawiska.

ów w sprawach dotyczących /nliiidiiii iim piaeowników, klór/y nic ukończyli '■ lal, parametrów zakładowej polilyki zalrudnicnia w okresie restrukturyzacji pi i d.iębiorstwa, rozwoju i kształcenia zawodowego, zagadnień redukcji czasu pilił y oraz wcześniejszych emerytur. W latach 1995-1996 belgijski przetarg, l m|, i tywny uległ znacznej decentralizacji. Był to skutek zamrożenia płac prze*/, i /₁|« I W lym okresie w sposób widoczny uaktywniły się „wolne” formy przetargu lub icsów na poziomach mezo i mikro.

Irlandia

W lilandii realizację programów naprawczych podjęto w 1987 r. w ramach u podnionego przez aktorów społecznych Programu Naprawy Narodowej (Na iniiial Repair Programme). Kontynuację reform przewidywały następne doku nu niy będące efektem rokowań trójstronnych, tj. Plan Rozwoju Narodowego iN.itional Development Plan 1991-1993) oraz Program na rzecz Konkureu i , |ności i Pracy (Programme for Competitiveness and Work 1994-1997). Wy miaiione trzy przedsięwzięcia przyczyniły się do wyraźnej poprawy syt tc|i ■ l onomicznej i społecznej w Irlandii, która znalazła odzwierciedlenie we wskaż ml .ich rozwoju. W latach 1994-1996 zanotowano 8,25% wzrost płac powyżci ■vi /cśniej przewidzianego 7,5% wzrostu cen. Ochrona płac skorelowana była / . ułożeniami planu tworzenia nowych miejsc pracy. Zredukowano leż poziom /,i<Nużenia wewnętrznego oraz obniżono inflację (do poziomu 2,5%). Stopy be/ mbocia nie udało się jednak obniżyć w sposób równie spektakularny. W l'»«)o _t " aągnęła ona poziom 16,4% wobec 18,4% w 1993 r.

Niemcy

Na początku 1996 r. w efekcie ustaleń trójstronnych powstał w Nicmezerh piojekt zatytułowany „Umowa na rzecz ochrony miejsc pracy oraz poziomu piodukcji” (Biindings fur Arbeit und Standortsicherung). W myśl projektu najsilniejsza branżowa centrala związkowa — IG Metali miała wyrazie zgodę na czasowe ustalenie norm płacowych poniżej standardów wypracowanych we wcześniejszych negocjacjach taryfowych. Wspomniane ograniczenia miały obowiązywać do czasu wypracowania nowej umowy w 1997 r., o której bur/ liwych narodzinach donosiły media. Liderzy IG Metali zobowiązali się również do wzięcia pod rozwagę możliwych form ograniczania czasu pracy. Na poeząlek ••ugorowano kroki w kierunku redukcji godzin nadliczbowych. Pracodawcy proponowali eliminację zapłaty za godziny nadliczbowe w zamian za nlwm /cnie osobistych „kont czasu wolnego”. Przedstawiciele strony rządowej zapowiadali ze przy poparciu tej propozycji przez pracowników świadczenia dla hc/ro