RtxdtulVl
w strukturach samorządowych. Powiat może zawierać porozumienia w sprawie powierzenia growadzenia.zadąApublicznych4-|ednostkami samorząd u gminnego i powiatowego oraz wo|ewództwa.oą obszarze którego znajduje się terytorium powiatu. Może też przystępować do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych. Mieszkańcy powiatu podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym przez wybory i referendum (demokracja bezpośrednia) oraz za pośrednictwem organów (demokracja pośrednia). Rada jest organem uchwałodawczym 1 kontrolnym, może powoływać komisje.
Powołanie komisji rewizyjnej jest obowiązkowe. Rada wybiera ze swego grona przewodniczącego rady. którego wyłącznym zadaniem jest organizowanie pracy rady 1 przewodniczenie jej obradom. Na podstawie i w granicach ustawowych upoważnień rada powiatu może stanowić akty prawa miejscowego. Organem wykonawczym powiatu jest wybierany przez radę powiatu zarząd powiatu, który wykonuje uchwały rady i zadania powiatu przy pomocy starostwa, kierowników powiatowych służb, inspekcji 1 straty oraz jednostek organizacyjnych powiatu, wspólnie tworzących powiatową administrację zespoloną. Kierownikiem starostwa jest starosta reprezentujący powiat na zewnątrz. Rada powołuje sekretarza powiatu i skarbnika powiatu, którzy mogą uczestniczyć w obradach zarządu z głosem doradczym. Organizacje i zasady funkcjonowania starostwa określa regulamin organizacyjny uchwalany przez radę na wniosek zarządu. Starosta wydaje decyzje w sprawach indywidualnych z zakresu administracji publicznej. Powiat samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie budżetu powiatu uchwalonego przez radę powiatu. Dochodami powiatu są m.in. udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa, subwencje z budżetu państwa, dochody z majątku powiatu 1 powiatowych jednostek budżetowych. Powiaty mogą tworzyć związki z innymi powiatami w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych, w tym wydawania decyzji w sprawach Indywidualnych. /Nadzór nad działalnością powiatu sprawuje Prezes Rady Ministrów oraz wojewoda, a w zakresie spraw finansowych - regionalna izba obrachunkowa. Sejm na wniosek Prezesa Rady Ministrów moZe rozwiązać radę powiatu. Podobnie jak na szczeblu gminy l województwa, każdy, czy) interes prawny lub uprawnienie zostało naruszone uchwalą podjętą przez organ powiatu w sprawach z zakresu administracji publicznej, może po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia zaskarżyć udtwalę do sądu administracyjnego.
../ i. Miastem na prawach powiatu (tzw. powiat grodzki) jest miasto liczące ponad 100 tys. mieszkańców oraz miasto, które przestało być siedzibą wojewody z dniem 31 grudnia 1998 roku. Funkcje organów powiatu w miastach na prawach powiatu sprawu|ą rada miasta i zarząd miasta. Miasto stołeczne Warszawa, będące centrum dyspozycji politycznych 1 administracyjnych państwa, ośrodkiem spełniającym walne funkcje gospodarcze 1 kulturalne w stosunku do swego regionu, największą w kraju aglomeracją miejską posiadającą swoje tradycje', opiera swą działalność na ustawie
’ Ustawa ż dnu 16 sierpnia 1938 roku o samoitądzle gminy m. st Warszawy (Dł U. Nr 63. pot. 479).
Samorząd teiytaria/ny/iłoreatotorzadmadMflistncff pułtane)
z dnia 15 marca 2002 roku o ustroju m. st. Warszawy. Ustawa uwzględnia specyfikę stolicy, stwierdzając, że miasto stołeczne Warszawa. oprOcz zadań przewidzianych przepisami dotyczącymi samorządu gminnego i samorządu powiatowego, wykonuje zadania wynikające ze stołecznego charakteru miasta. TWorzenle jednostek pomocniczych (dzielnic) jest w mieście stołecznym Warszawie obowiązkowe. Do zakresu ich działania należą sprawy lokalne, m.ln. gospodarowanie gminnymi zasobami lokalowymi. ochrona zdrowia i zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty mieszkańców dzielnicy. Zakres działania dzielnic określają statut miasta I uchwały Sady miasta stołecznego Warszawy.
Województwo w odróżnieniu od powiatu i gminy jest jednocześnie jednostką sąmcaądu terytorialnego oraz lednostią zasadniczego podzuiu terytorialnego do wykonywania administracji państwowej w terenie. Na obszarze województwa działa administracja samorządowa oraz administracja rządowa, którą wykonuje powoływany przez Prezesa Rady Ministrów wolewoda. sprawujący władzę administracji ogólnej wraz z organami administracji niezespolonej^Wojewoda jest organem nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego, przedstawicielem rządu w terenie, zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej, organem wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym oraz reprezentantem Skarbu FUństwaj
Zgodnie z ustawą o samorządzie województwa zakres jego działania jako regionalnej wspólnoty samorządowej nie narusza samodzielności powiatu i gminy. Jego zadania koncentrują się na funkcjach o znaczeniu regionalnym, wśród których wyróżnić można m in.: pobudzanie rozwoju gospodarczego i innowacyjności gospodarki w województwie, ochronę środowiska oraz kształtowanie ładu przestrzennego. Strategię rozwoju województwa tworzą sejmiki wojewódzkie w programach wojewódzkich. które powinny uwzględniać potrzeby i możliwości regionu. Zadania o charakterze wojewódzkim określają ustawy dotyczące m.ln.: zagospodarowania przestrzennego. edukacji, ochrony środowiska, bezpieczeństwa publicznego I pomocy społecznej.
todobnie jak na szczeblu gminnym I powiatowym, usuwa przewiduje formy udziału mieszkańców w rozstrzyganiu spraw przez referenda 1 wybory oraz za pośrednictwem organów samorządu.
ZOrgąnami samorządu województwa są: sejmik województwa I zarząd województwa. Do zakresu iftiifańia sejmiku będącego organem stanowiącym I kontrolnym należą m.ln.: stanowienie aktówjrawa miejscowego, które po podpisaniu przez przewodniczącego sejmiku marszałek kieruje do publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym, uchwalanie budżetu województwa i głównych celów współpracy Ją ] zagranicznej, wybór oraz odwołanie zarządu województwa. Prace sejmiku organizuje7 ‘ i prowadzi jego obrady przewodniczący sejmiku. Sejmik może powolaó stale i doraźne komisje. Powołanie komisji rewizyjnej jest obowiązkowe. Jej wnioski dotyczące absolutorium dla zarządu podlegają zaopiniowaniu przez regionalną izbę obrachunkową. Zarząd będący organem wykonawczym województwa wykonuje zadania samorządu nie zastrzeżone dla sejmiku, m.ln. realizuje uchwały sejmiku, gospodaruje mieniem województwa oraz wykonuje budżet. Zasady I tryb działania zarządu okre-
73