!S°a**yj°9!styki przedsiębiorstw
Tabela 7. Podstawowe kategorie kosztów związanych z uzupełnianiem, utrzymaniem zapasów oraz występowaniem braków w zapasie
Rodzaj kosztów |
Koszty stałe (zmienne) |
Koszty zmienne (zależne) |
1. Koszty uzupełniania (odnawiania) KUzZ |
Koszty niezależne od wielkości pojedynczej dostawy, a zatem od wielkości zapasu rotującego, np.: - koszty działu zaopatrzenia (zakupów), obejmujące wynagrodzenia z pochodnymi, koszty użytkowania pomieszczeń, koszty zużycia prądu, wody itp., - koszt utrzymania własnego taboru samochodowego, wykorzystywanego w realizacji dostaw. |
Koszty zależne od wielkości pojedynczej dostawy, a zatem od wielkości zapasu rotującego, np.: - koszty składania zamówień, - koszty zmienne transportu (zależnie od liczby dostaw), - koszty ubezpieczenia, - koszty związane z celnymi opłatami manipulacyjnymi, - koszty specjalne przyjęcia dostaw (np. badania laboratoryjne każdej dostawy). |
2. Koszty utrzymania KUtZ |
Koszty niezależne od wielkości zapasu, np.: - amortyzacja budowli magazynowych, - amortyzacja wyposażenia magazynowego, - koszt personelu magazynowego. |
Koszty zależne od wielkości zapasu, np.: - dodatkowe koszty wykorzystywanej powierzchni magazynowej, - koszty naturalnych strat i ubytków magazynowych, - koszty kradzieży i innych strat, - koszty ubezpieczenia zapasu, - koszty zamrożonego kapitału (koszty kredytu lub utraconych korzyści inwestycyjnych z kapitału własnego). |
3. Koszty braku 1 KBZ |
koszty niezależne od, wielkości >raku, np.: - koszt awaryjnego zakupu, - koszt przestoju instalacji lub linii produkcyjnej, - wielkość przewidywanej utraconej marży od utraconego klienta. |
Koszty zależne od wielkości braku, np.: - koszt awaryjnego zakupu (np. wyższa cena jednostkowa), - koszt niewykonanej produkcji (zależny od wielkości braku surowca), - utracona marża od każdej nie-sprzedanej pozycji. |
Przyjęte obliczenia symboliczne i formuły obliczeń | ||
KUzZ |
SKUzZ |
ZKUzZ | Id | ku Id 1 liczba dostaw, ku - jednostkowy koszt uzupełniania związany z jedną dostawą. | |
Rodzaj kosztów KUtZ |
Koszty stałe (zmienne) |
Koszty zmienne (zależne) |
SKUtZ |
ZKUtZ = u0xCxZ u„ - współczynnik okresowego (np. rocznego) kosztu utrzymania zapasu, C - cena zakupu jednostki zapasu, Z - wielkość zapasu. | |
KBZ |
SKBZ = KB x p(BZ) KB - koszt wystąpienia braku, P(BZ) - prawdopodobieństwo wystąpienia braku zapasu. |
ZKBZ = NB x kta NB - liczba braków w okresie, kbZ - koszt braku jednej jednostki. |
Źródło: S. Krzyżaniak, Podstawy zarządzania zapasami w przykładach, ILiM, Poznań 2002, s. 15-16.
Ad (3). Koszty procesów informacyjnych to trzeci istotny kompleks kosztów logistyki przedsiębiorstwa. Pod względem rodzajowym są tak złożone, jak i koszty procesów fizycznego przepływu produktów. Podział kosztów procesów informacyjnych podano na rysunku 32.
Przekrój fazowy
koszty procesów informacyjnych sfery zaopatrzenia
Przekrój według miejsc powstawania
Dział
zaopatrzenia
Koszty procesów informacyjnych logistyki
koszty procesów informacyjnych sfery produkcji
Dział sterowania produkcją
Koszty ośrodka przetwarzania informacji
koszty procesów informacyjnych sfery dystrybucji
Dział zbytu (sprzedaży)
Przekrój według rodzajów kosztów
Koszty amortyzacji sprzętu
i oprogramowania
Koszty zużycia materiałów i energii
Koszty
pracy
Koszty
usług
obcych
Inne
koszty
Rys. 32. Przekroje kosztów procesów informacyjnych logistyki Źródło: Cz. Skowronek, Z. Sarjusz-Wolski, Logistyka iv przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1995, s. 256.
77